Ενημέρωση των τοπικών κοινωνιών για τον ρόλο των ΔΕΥΑ και για το τι κομίζει το πλάνο συγχωνεύσεων του αρμόδιου υπουργού Θ. Σκυλακάκη. Ενημέρωση και των ίδιων των κομμάτων. Στο τραπέζι μπαίνουν και δυναμικές κινητοποιήσεις αιρετών, εργαζομένων και δημοτών.
Αυτά –συνοπτικά– είναι τα συμπεράσματα της χθεσινής έκτακτης γενικής συνέλευσης της Ενωσης των ΔΕΥΑ (ΕΔΕΥΑ), που αποτελούν παράλληλα και τον οδικό άξονα των επόμενων βημάτων απέναντι σε ένα κυβερνητικό σχέδιο που –κατά τη συντριπτική πλειονότητα των ομιλητών της χθεσινής συνέλευσης– έρχεται να εκχωρήσει ένα κοινωνικό αγαθό, το νερό, σε επιχειρηματικούς ομίλους.
Οι αυτοδιοικητικοί επιμένουν να καταλογίζουν «ελλιπή και εσφαλμένη» ενημέρωση στο υπουργείο και στον κ. Σκυλακάκη για τα θέματα των ΔΕΥΑ. Θεωρούν, ωστόσο, ότι έχουν κερδίσει χρόνο και έχουν πείσει την κυβέρνηση για την ανάγκη διαλόγου.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΔΕΥΑ, δήμαρχο Ρεθύμνης, Γ. Μαρινάκη, από την πρώτη συνάντηση που είχε ο ίδιος με τον υπουργό (28 Νοεμβρίου) ώς την προχθεσινή συζήτηση στην ΚΕΔΕ, οι διαθέσεις του κ. Σκυλακάκη έχουν αλλάξει «όσο η ημέρα με τη νύχτα». «Αρχικά μου ανακοίνωσε τετελεσμένα», ενώ στην ΚΕΔΕ παρέτεινε τον διάλογο ώς το τέλος του 2024, περιέγραψε ο κ. Μαρινάκης, λέγοντας ότι το υπουργείο είχε έτοιμο ακόμη και νομοσχέδιο 50 σελίδων για την «απορρύθμιση» των ΔΕΥΑ.
«Η αντίληψη που υπάρχει στην κυβέρνηση και υπηρετείται από υπουργούς της είναι ότι οι συνενώσεις διαμορφώνουν μεγαλύτερη πίτα και προσελκύουν ιδιώτες. Εδώ μιλάμε για μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους. Είναι η πλήρης διάψευση των υπουργικών δεσμεύσεων ότι δεν υπάρχουν ιδιωτικοποιήσεις.
Εξαγορές από μεγάλους ομίλους
»Μεγάλοι όμιλοι ήδη εξαγοράζουν μικρές επιχειρήσεις στον χώρο του νερού και προετοιμάζονται», επισήμανε ο αντιπρόεδρος της ΕΔΕΥΑ, απερχόμενος δήμαρχος Λαρισαίων, Απ. Καλογιάννης, εκφράζοντας ανησυχίες πως «παρότι υπάρχει η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, παραμένουν όλες οι κερκόπορτες που αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο ιδιωτικοποίησης», καθώς και ότι, εάν εφαρμοστεί το κυβερνητικό σχέδιο της κυβέρνησης, «το νερό στους κατοίκους της ενδοχώρας θα φτάσει στη διπλάσια τιμή».
«Θα γίνουν μεγάλα σχήματα και από τη στιγμή που δεν υπάρχουν εργαζόμενοι και μηχανικοί, θα κάνουν τις μελέτες ιδιωτικές εταιρείες και τα έργα μεγάλοι εργολάβοι, μέσω ΣΔΙΤ. Γίνονται ξεκάθαρα για να πάρουν ιδιώτες τη διαχείριση του νερού για τα επόμενα 30 χρόνια και να ξεφύγουν από τις συνταγματικές απαγορεύσεις».
Αυτό εκτιμά ο πρόεδρος της ΠΟΕ-ΔΕΥΑ, Π. Δραγκόλας, ξεκαθαρίζοντας ότι οι εργαζόμενοι «θα είμαστε πολλές μέρες στον δρόμο σε απεργιακές κινητοποιήσεις» και καλώντας και τους δήμαρχους να προχωρήσουν σε αγωνιστικές δράσεις, όπως κλείσιμο δημαρχείων.
Πάντως η χθεσινή συνέλευση ανέδειξε και τη δυσπιστία που καταγράφεται στις τάξεις αντιπολιτευόμενων δημάρχων έναντι συμπολιτευόμενων συναδέλφων τους. «Υπάρχουν άνθρωποι που σκέφτονται ακόμη κομματικά. Μην είστε σίγουροι ότι έχουμε πείσει όλο το ακροατήριό μας ότι έχουμε δίκιο», επισήμανε ο δήμαρχος Αγιάς, Αντ. Γκουντάρας, επικαλούμενος συζητήσεις που είχε σε πηγαδάκια έξω από την αίθουσα της συνέλευσης.
Το τυρί και η φάκα
Δεν περνούν απαρατήρητα όσα περιέγραψε ο κ. Μαρινάκης: όταν τον κάλεσε ο υπουργός σε προσωπική συνάντηση για το κυβερνητικό σχέδιο, του είπε ότι «η ΚΕΔΕ έχει συμφωνήσει». «Εκτίμησή μου είναι ότι το νομοσχέδιο δεν θα έρθει μέχρι τις εκλογές της ΚΕΔΕ (σ.σ. την άνοιξη) προκειμένου να μην έρθουν σε δύσκολη θέση κάποιοι που ετοιμάζονται για την Ενωση», σχολίασε ο νεοεκλεγείς δήμαρχος Μινώα-Πεδιάδας (πρώην βουλευτής ΠΑΣΟΚ), Β. Κεγκέρογλου, ενώ και ο δήμαρχος Θέρμης, Θ. Παπαδόπουλος, απέδωσε στην προεκλογική για την ΚΕΔΕ περίοδο την όποια «διαλλακτικότητα» της κυβέρνησης.
«ΚΕΔΕ και ΕΔΕΥΑ πρέπει συντεταγμένα να δείξουμε τη θεσμικότητά μας», τόνισε ο κ. Μαρινάκης, έχοντας ωστόσο αναφέρει νωρίτερα ότι κάποιοι «συνάδελφοι άκουσαν για ένα τυράκι και δεν βλέπουν τη φάκα. Η σωστή ενημέρωση είναι αυτή που θα μας βάλει σε έναν δρόμο ορθολογικό».
Εκτός από τους εργαζόμενους στις ΔΕΥΑ, σε δυναμικές κινητοποιήσεις καθώς και σε ανάληψη κινηματικών πρωτοβουλιών από πλευράς Δήμων κάλεσαν τα αντιπολιτευόμενα κόμματα. «Είναι καιρός η Αυτοδιοίκηση να αποδείξει το πολιτικό της μέγεθος. Την ενηλικίωσή της. Δεν είναι διαχειριστές οι δήμαρχοι. Είναι αιρετά πολιτικά πρόσωπα και εκπροσωπούν την κοινωνία», τόνισε ο πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ, Σ. Φάμελλος. «Είναι στη δική σας δικαιοδοσία να βγει ο κόσμος στους δρόμους. Γιατί η Αυτοδιοίκηση είναι η φωνή του λαού», τόνισε η βουλεύτρια του ΠΑΣΟΚ, Ευαγγελία Λιακούλη.
Για «προαναγγελθέν έγκλημα» κάνει λόγο η αντιπολίτευση
«Χρονικό ενός προαναγγελθέντος εγκλήματος» κι ενός «σχεδίου θανάτου των ΔΕΥΑ» αποκάλεσαν το κυβερνητικό σχέδιο εκπρόσωποι αντιπολιτευόμενων κομμάτων που μίλησαν στη συνέλευση της ΕΔΕΥΑ. «Είναι ένα παλιό σχέδιο, σας έχουμε ενημερώσει. Η κυβέρνηση έκανε ό,τι μπορούσε να μην έχουν οι ΔΕΥΑ προσωπικό και να έχουν υψηλό κόστος λειτουργίας», επισήμανε ο πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκ. Φάμελλος, παρατηρώντας ότι η κυβέρνηση έχει λειάνει το έδαφος «για να πάρουν ιδιώτες το δίκτυο ύδρευσης».
«Ο γενικός γραμματέας αποβλήτων είχε προαναγγείλει το 2020 το σχέδιο συνενώσεων των ΔΕΥΑ για να μπούνε ΣΔΙΤ. Προσπαθούν να το κρύψουν γιατί καταλαβαίνουν το πολιτικό κόστος. Δεν πρέπει η Αυτοδιοίκηση να παρασυρθεί σε ψεύτικες υποσχέσεις», πρόσθεσε, υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι τα κυβερνητικά σχέδια διακρίνονται και από αντισυνταγματικότητα. Για το θέμα των ΔΕΥΑ τοποθετήθηκε ο κ. Φάμελλος και στη Βουλή, επισημαίνοντας στην κυβέρνηση: «Θα μας βρείτε απέναντι. Ξέρουμε τι είναι τα νεοφιλελεύθερα αρπακτικά και πώς θέλουν να βάλουν χέρι στο νερό».
«Το σχέδιο θανάτου των ΔΕΥΑ έχει αποφασιστεί και προχωράει κομμάτι κομμάτι, σαν παζλ. Είναι φοβερό ότι συζητάμε με βάση διαρροές και φήμες. Γι’ αυτό και κάποιες κυβερνητικές ιδέες παίρνονται πίσω στο λεπτό και ξανάρχονται δριμύτερες», επισήμανε η βουλεύτρια του ΠΑΣΟΚ, Ευαγγελία Λιακούλη, κατηγορώντας την κυβέρνηση ότι «σκόπιμα έχει αφήσει τους Δήμους αβοήθητους, βρίσκοντας διαρκώς προφάσεις» και τώρα «ρίχνουν διαρκώς λάσπη, με διάφορους τρόπους. Ακολουθούν σχέδια ολιγαρχών που θέλουν να βάλουν χέρια και πόδια στο βάζο με το μέλι».
«Η κυβέρνηση τρέχει με ταχείς ρυθμούς την υλοποίηση αντιδραστικών μεταρρυθμίσεων με στόχο την περαιτέρω εμπορευματοποίηση του νερού και την εκχώρησή του στους ιδιώτες», τόνισε ο βουλευτής του ΚΚΕ, Μ. Συντυχάκης, προβλέποντας «πολύ αρνητικές εξελίξεις, με τις ανάγκες των πολλών για νερό με επάρκεια, ποιότητα και χαμηλή τιμή να θυσιάζονται για τα συμφέροντα λίγων».
«Το αφήγημα ότι η αγορά μπορεί να κάνει τα πράγματα καλύτερα είναι το μόνιμο κυβερνητικό μότο», παρατήρησε η βουλεύτρια της Νέας Αριστεράς, Πέτη Πέρκα, τονίζοντας ότι οι απαιτούμενες απαντήσεις μπορούν να δοθούν μόνο κινηματικά.
Διχογνωμίες στην κυβέρνηση για τη «μεταρρύθμιση»
Στην ενημέρωση και ανώτερων κυβερνητικών στελεχών για το ζοφερό μέλλον των ΔΕΥΑ και του νερού σε περιοχές της περιφερειακής Ελλάδας έχει ήδη προχωρήσει –και θα διεκδικήσει νεότερες– ο πρόεδρος της ΕΔΕΥΑ, Γ. Μαρινάκης. Σύμφωνα με τον ίδιο, ήταν ο (πρώην πρόεδρος της ΚΕΔΕ) υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δ. Παπαστεργίου, που μίλησε στο υπουργικό συμβούλιο για τους κινδύνους του σχεδίου του υπουργού Περιβάλλοντος, Θ. Σκυλακάκη, «και τους προσγείωσε στην πραγματικότητα. Αυτός έβαλε το σπέρμα της αμφιβολίας για την κακή νομοθέτηση». Μεγαλύτερο όμως ενδιαφέρον προσελκύουν άλλες αναφορές του κ. Μαρινάκη.
Οπως περιέγραψε, προσέγγισε για το ίδιο θέμα και τον πρώην υπουργό Εσωτερικών (νυν Επικρατείας) Μ. Βορίδη και «του είπα ότι έρχεται ένα τερατούργημα». Κάποιο μέλος του υπουργικού συμβουλίου –δεν το κατονόμασε ο κ. Μαρινάκης– συμφώνησε με τις απόψεις του προέδρου της ΕΔΕΥΑ, αλλά του ξεκαθάρισε ότι «δεν μπορώ να το βάλω στο υπουργικό γιατί έχω διαφωνήσει με προηγούμενο θέμα»… Ο κ. Μαρινάκης είπε επίσης –απευθυνόμενος μάλιστα στον δήμαρχο Καλαμάτας, Θ. Βασιλόπουλο– ότι έχει ενημερώσει και τον πρώην πρωθυπουργό Αντ. Σαμαρά.
Ιστορικό ενδιαφέρον συγκεντρώνει η αναδρομή στη δημιουργία των ΔΕΥΑ. Σύμφωνα με τον κ. Μαρινάκη, οι δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης αποτελούν τη μία και μοναδική μεταρρύθμιση της Ν.Δ. στον θεσμό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης: ιδρύθηκαν το 1980 κατόπιν εισήγησης του τότε υπουργού Γιώργου Σουφλιά που «είδε ότι οι δήμοι είχαν πολύ βαρύ καβούκι για να σηκώσουν και το θέμα του νερού στις πόλεις». Σαράντα τρία χρόνια αργότερα, η Ν.Δ. επιλέγει να απορρυθμίσει τη διαχείριση του νερού σε βάρος των τοπικών κοινωνιών σε πόλεις και χωριά της περιφερειακής Ελλάδας.
