Ανακύκλωση Νερού ως Τρόπος Εξοικονόμησης Αποθεμάτων

22 Μαρτίου-Παγκόσμια Ημέρα Νερού.

Ανακύκλωση Νερού ως Τρόπος Εξοικονόμησης Αποθεμάτων

Στ. Σάμιος^a*, Θεμ. Λέκκας^b, Σπ. Γκολφινόπουλος^c, Αν. Νικολάου^d

a Υποψήφιος Διδάκτορας, Τμήμα Περιβάλλοντος, Σχολή Περιβάλλοντος, Παν/μιο Αιγαίου, b Εργαστήριο Ποιότητας Υδάτων και Αέρα, Τμήμα Περιβάλλοντος, Σχολή Περιβάλλοντος,  Παν/μιο Αιγαίου, Λόφος Παν/μιου, 81100 Μυτιλήνη,  c Τμήμα Μηχανικής Οικονομίας και Διαχείρισης, Παν/μιο Αιγαίου, Φωστίνη 31, 82100 Χίος d Τμήμα Επιστημών Θάλασσας, Σχολή Περιβάλλοντος, Παν/μιο Αιγαίου, Λόφος Παν/μιου, 81100 Μυτιλήνη  *Τηλ.: 2104511275  Ηλ. Ταχυδρ.: stesam11@otenet.gr

Περίληψη

Σε χώρες με χαμηλές βροχοπτώσεις παρατηρείται μια αυξημένη τάση τα τελευταία 40 χρόνια για μια πιο αποτελεσματική χρήση των πηγών ύδατος, τόσο στο αγροτικό όσο και  στο αστικό περιβάλλον. Ένας σημαντικός μηχανισμός που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να επιτευχθεί  μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα είναι η επαναχρησιμοποίηση του νερού που στο παρελθόν  θα κατέληγε ανεκμετάλλευτο στο περιβάλλον. Οι πρόσφατες ξηρασίες στην Ισπανία, στην Ελλάδα αλλά και σε αρκετές ακόμη χώρες, θέτουν επιτακτικά το θέμα της ανακύκλωσης του νερού. Η πρακτική αυτή αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω στο μέλλον, λόγω της μείωσης της διαθεσιμότητας των υδατικών πόρων που προβλέπεται εξαιτίας της υπέρμετρης αύξησης του πληθυσμού, του βιοτικού επιπέδου   καθώς και της αύξησης της θερμοκρασίας εξαιτίας των βιομηχανικών εκπομπών αερίων ρύπων

1. Εισαγωγή

Ως ανακύκλωση του νερού ορίζεται η επαναχρησιμοποίηση του καθαρισμένου νερού αστικών λυμάτων για σκοπούς άρδευσης, βιομηχανικές χρήσεις όπως ψύξεις συστημάτων, οικιακές χρήσης (καζανάκια τουαλετών), και για εμπλουτισμό του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα. Σε χώρες με έλλειψη καθαρού νερού (χώρες της Μέσης Ανατολής, Βορείου Αφρικής, Αυστραλία και Πολιτείες των δυτικών Ηνωμ. Πολιτειών) η ανακύκλωση νερού έχει προταθεί ως η καταλληλότερη λύση για την εξοικονόμηση γλυκού νερού ενώ έχει εφαρμοστεί με επιτυχία στις ΗΠΑ και Αυστραλία. Η ανακύκλωση νερού είναι ανθρώπινη επινόηση που μιμείται τον φυσικό κύκλο νερού, μόνο που με τη βοήθεια της τεχνολογίας επιταχύνονται οι διεργασίες καθαρισμού του νερού όπου το καθαρισμένο νερό χρησιμοποιείται απευθείας από τον άνθρωπο για τους συγκεκριμένους προαναφερόμενους σκοπούς ή επιστρέφει στο περιβάλλον.     

2. Οφέλη από τη Χρήση Ανακυκλωμένου Νερού

Ως υποκατάστατο του, οπωσδήποτε, περιορισμένου τρεχούμενου, γλυκού, νερού το ανακυκλωμένο νερό μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στην αποτελεσματική διαχείριση των πηγών νερού. Έχει πολλά πλεονεκτήματα, μεταξύ των οποίων είναι:

1. μπορεί να ληφθεί υπόψη ως μια επιπλέον πηγή νερού μαζί με τις παραδοσιακές πηγές νερού όπως οι γεωτρήσεις και τα επιφανειακά νερά. Η χρήση του μπορεί να περιορίζεται σε συγκεκριμένες εφαρμογές, όπως πχ στην άρδευση ή στη βιομηχανία αφήνοντας το πολύτιμο, καθαρότερο νερό των ποταμών και λιμνών μόνο για χρήση ποσίμου νερού.
2. με τη μείωση της στάθμης επιφανειακών υδάτων λόγω των επιπτώσεων από το φαινόμενο του θερμοκηπίου και με την αύξηση εποχικής ζήτησης νερού λόγω κυρίως τουρισμού και της γενικότερης αύξησης ζήτησης νερού λόγω αναγκών, το πόσιμο νερό υψηλής ποιότητας θα είναι ακόμη πιο πολύτιμο.
3. το κόστος επεξεργασίας ενός όγκου νερού υψηλής ποιότητας ίσου με τον όγκο νερού λυμάτων που θα μπορούσε να ανακυκλωθεί, είναι γενικά υψηλότερο από το κόστος καθαρισμού του νερού αυτού προς ανακύκλωση. Εξάλλου, το νερό προς ανακύκλωση θα παραχθεί και θα καθαριστεί, ούτως ή άλλως για περιβαλλοντικούς λόγους, προτού  απορριφθεί σε φυσικούς αποδέκτες. (δεν κάνει και πολύ νόημα)
4. σε πολλές περιοχές (κυρίως παράκτιες ή σε  νησιά) η ποιότητα του ανακυκλωμένου νερού είναι καλύτερη από αυτή  των γεωτρήσεων

3. Κυριώτερες Χρήσεις Ανακυκλωμένου Νερού

Άρδευση

Η επαναχρησιμοποίηση του νερού για άρδευση καλλιεργειών συχνά χαρακτηρίζεται ως θετικός τρόπος επαναχρησιμοποίησης νερού λόγω των χαμηλότερων απαιτήσεων σε ποιότητα νερού σε σχέση με αυτή του πόσιμου νερού και λόγω των μεγάλων όγκων νερού που απαιτούνται για άρδευση. Υπάρχουν βέβαια ανησυχίες για την επίδραση της ποιότητας του ανακυκλωμένου νερού τόσο στη σοδειά όσο και στην υγεία των καταναλωτών. Θέματα ποιότητας νερού που μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα στις καλλιέργειες περιλαμβάνουν τις υψηλές συγκεντρώσεις νατρίου και οργανικού φορτίου, βαρέων μετάλλων καθώς και την παρουσία μικροβιακού φορτίου όπως παθογόνα βακτήρια καθώς και φαρμακευτικώς δραστικές ενώσεις (pharmaceutically-active compounds – PhAC) και ενώσεις που προκαλούν ορμονικές διαταραχές(Endocrine disrupting compounds – EDCs) .

Διπλά συστήματα

Η αυξανόμενη χρήση ανακυκλωμένου νερού σε αστικές περιοχές κατέληξε στην ανάπτυξη διαφόρων μεγάλων συστημάτων που διανέμουν πόσιμο και ανακυκλωμένο νερό στην ίδια αστική περιοχή. Για την αποφυγή μόλυνσης από λανθασμένες συνδέσεις παροχής ποσίμου με ανακυκλωμένο νερό χρησιμοποιούνται τεχνικές παρεμποδίσεως αντίστροφης παροχής στη γραμμή παροχής ποσίμου νερού.

Η χρήση ανακυκλωμένου νερού στα καζανάκια των τουαλετών ή για την προστασία από πυρκαγιές απαιτεί εξάλειψη παθογόνων μικροοργανισμών και αυτό επιτυγχάνεται με τη χλωρίωση και διατήρηση υπολειμματικού χλωρίου τουλάχιστον 0,5 mg/L στο δίκτυο ανακυκλωμένου νερού. 

Προσθήκη (εμπλουτισμός) στον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα

Ο εμπλουτισμός του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα με ανακυκλωμένο νερό με έγχυση απαιτεί κάποια κριτήρια. Η πρακτική αυτή έχει δοκιμαστεί σε χώρες παραθαλάσσιες ημιερημικές όπως το Ισραήλ για να αποφευχθεί η αναπλήρωση του λιγοστού νερού γεωτρήσεων από το θαλάσσιο υδροφόρο ορίζοντα. Στην ΕΕ η πρακτική αυτή αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό παρόλη τη συμπληρωματική επεξεργασία μετά το δευτεροβάθμιο καθαρισμό. Το ενδιαφέρον εστιάζεται κυρίως στα επίπεδα νιτρικών, υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων και άλλων οργανικών ενώσεων, που υπάρχουν σε ίχνη στις εκροές αποβλήτων.

Εμπλουτισμός ρεμάτων, αρδεύσεις πάρκων, χρήση σε πισίνες.

Είναι συνήθης πρακτική στις νοτιοδυτικές πολιτείες των ΗΠΑ. Εκροές υγρών αποβλήτων που προορίζονται για χρήσεις όπως άρδευση πάρκων, δεν θα πρέπει να διαφέρουν στην εμφάνισή τους από το φυσικό νερό.  Πρέπει να είναι διαυγείς, άχρωμες και άοσμες και να μην  ευνοείται η ανάπτυξη αλγών. Η αποχλωρίωση είναι απαραίτητη σε περίπτωση εμπλουτισμού ρεμάτων για την προστασία της  χλωρίδας και της πανίδα τους.

Ποιοτικός Ελεγχος Ανεπεξέγαστου Νερού προς Ανακύκλωση

Μικροοργανισμοί

Η πιθανή πρόκληση μολυσματικών ασθενειών από παθογόνους μικροοργανισμούς είναι το σημαντικότερο από τα θέματα που απασχολούν το καταναλωτικό κοινό σχετικά με τη χρήση ανακυκλωμένου νερού. Η πιθανότητα μετάδοσης ασθενειών μέσω της χρήσης του δεν έχει εκμηδενιστεί παρόλη την πρόοδο της επιστήμης της περιβαλλοντικής μηχανικής και της σύγχρονης ιατρικής πρακτικής. Παρόλο που δεν υπάρχει ιστορικό μετάδοσης ασθενειών από τη χρήση ανακυκλωμένου νερού στις ΗΠΑ, παραμένει ένα θέμα που το καταναλωτικό κοινό φαίνεται να ενδιαφέρεται.

Οι φορείς ασθενειών που μπορεί να υπάρχουν στο ανεπεξέργαστο νερό αστικών λυμάτων διαχωρίζονται σε τρία είδη: τα βακτήρια, τους ιούς και τα παράσιτα (πρωτόζωα και μύκητες).

Ανάμεσα στα βακτήρια των λυμάτων, υπάρχουν αβλαβή είδη όπου οι αποικίες τους εγκαθίστανται στο ανθρώπινο λεπτό έντερο, αλλά και παθογόνα βακτήρια προερχόμενα από σώματα ασθενών. Το μέγεθός τους σε μήκος κυμαίνεται από 0,2 έως 10 μm. Στις μικροβιολογικές αναλύσεις, τα κολοβακτηριοειδή χρησιμοποιούνται ως δείκτες μόλυνσης από αστικά λύματα και πιθανής παρουσίας παθογόνων ειδών βακτηρίων. Ενώ τα κολοβακτηριοειδή ανταποκρίνονται σε περιβαλλοντικές συνθήκες καθώς και διεργασίες επεξεργασίας παρομοίως με τα παθογόνα βακτήρια, η ανίχνευσή τους δεν προβλέπει την ύπαρξη πρωτόζωων ή παθογόνων ιών.

Οι ιοί υπάρχουν σε διάφορα σχήματα και το μέγεθός τους ποικίλλει από 0,01 μm έως 0,3 μm. Ενώ οι βακτηριοφάγοι δεν έχουν συνδεθεί με ανθρώπινες ασθένειες, οι άνθρωποι αποβάλλουν περισσότερα από 100 διαφορετικά είδη εντερικών παθογόνων ιών. Είναι παράσιτα κυττάρων που μπορούν να πολλαπλασιαστούν μόνο μέσα στο κύτταρο ξενιστή. Συνεπώς, η εξόντωση των ξενιστών με χλωρίωση συνεπάγεται την πλήρη απενεργοποίηση των ιών.

Οι κύστες και οι ωοκύστες παρασιτικών πρωτόζωων υπάρχουν στα λύματα ασθενών και μπορούν να επιβιώσουν στο χώμα κάτω από συνήθεις συνθήκες. Το μέγεθός τους ποικίλλει από 2 μm έως και 60 μm. Τα πρωτόζωα Giardia lablia και Cryptosporidium parvum έχουν προκαλέσει πολλές φορές στο παρελθόν επιδημίες από πόση ακατάλληλου νερού, αλλά τέτοιες επιδημίες δεν έχουν καταγραφεί από τη χρήση ανακυκλωμένου νερού. Κύστες και ωοκύστες των εν λόγω οργανισμών απενεργοποιούνται πιο δύσκολα με χλωρίωση από ότι οι ιοί ή οι αποικίες βακτηρίων, ειδικά αν υφίστανται στο νερό μεγάλα σωματίδια. Η δε κρυπτοσποριδίωση μπορεί να είναι θανατηφόρα για ευπαθείς ομάδες πληθυσμών.

Η ύπαρξη και ο πληθυσμός (συγκέντρωση) παθογόνων μικροοργανισμών στα μη καθαρισμένα αστικά λύματα εξαρτάται από μια ποικιλία παραγόντων μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται : η γενική κατάσταση υγείας του πληθυσμού που αποβάλλει τα λύματα, η ύπαρξη ασθενών μεταξύ αυτών, η ικανότητα των παθογόνων μικροοργανισμών να επιβιώσουν κάτω από διάφορες περιβαλλοντικές συνθήκες. Έτσι, οι συγκεντρώσεις ιών είναι γενικά υψηλότερες τους καλοκαιρινούς μήνες και το Σεπτέμβριο. Οι ιοί είναι γενικά πιο ανθεκτικοί σε περιβαλλοντικές αλλαγές  (π.χ. χλωρίωση) από ότι μερικά βακτήρια, παρόλο πού μερικοί αντέχουν για μικρά χρονικά διαστήματα στα αστικά λύματα. Οι παρασιτικές κύστες επιβιώνουν για μεγαλύτερες περιόδους στο περιβάλλον από ότι βακτήρια ή ιοί.

Κάτω από ευνοϊκές συνθήκες, παθογόνοι μικροοργανισμοί μπορούν να επιβιώσουν για μεγάλες χρονικές περιόδους σε καρπούς, στο νερό ή στο χώμα. Ενώ διάφοροι παθογόνοι επιβιώνουν κάτω από ένα μεγάλο εύρος συνθηκών, οι περιβαλλοντικοί παράγοντες που τους επηρεάζουν είναι: υγρασία (ξηρασία επηρεάζει αρνητικά), θερμοκρασία, οργανικό φορτίο στο χώμα (η ύπαρξη του ευνοεί), pH (τα βακτήρια επιβιώνουν περισσότερο σε αλκαλικά χώματα παρά σε όξινα), ποσότητα βροχής, ηλιακή ακτινοβολία (η ύπαρξή της είναι θανατηφόρα για την επιβίωσή τους).

Οργανικοί ρύποι και βαρέα μέταλλα

Καθώς σε πολλές χώρες έχουν θεσπιστεί οδηγίες για τη χρήση ανακυκλωμένου νερού, αυτές οι οδηγίες τείνουν να εστιάσουν κυρίως στα περιβαλλοντικά προβλήματα και προβλήματα υγείας των καταναλωτών που θα μπορούσαν να προκληθούν από την τυχούσα ύπαρξη μικροβίων και οργανικού φορτίου (nutrients).

Πολύ λίγα έχουν ειπωθεί σχετικά με την πιθανή ύπαρξη ιχνών μολυντών (trace contaminants) εκτός από τα βαρέα μέταλλα, τα παραπροϊόντα απολύμανσης και τις φαρμακευτικώς δραστικές ενώσεις. Οι χημικές αυτές ενώσεις είναι δυνατόν να εξακολουθούν να υφίστανται στο ήδη επεξεργασμένο ανακυκλωμένο νερό και να εισέρχονται στην τροφική αλυσίδα.

Τα βαρέα μέταλλα απομακρύνονται εύκολα και αποτελεσματικά κατά τις διαδικασίες κοινής επεξεργασίας και η πλειονότητα των βαρέων μετάλλων στο νερό αποχέτευσης προς καθαρισμό καταλήγει στη βιοενεργή ιλύ με πολύ χαμηλές συγκεντρώσεις μετάλλων στο ανακυκλωμένο νερό. Εάν η πηγή ανακυκλώσιμου νερού προς καθαρισμό όμως είναι βιομηχανικής προέλευσης, τότε οι συγκεντρώσεις σε βαρέα μέταλλα είναι μεγαλύτερες και πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη ότι μπορεί να εμφανίζονται και στο καθαρισμένο ανακυκλωμένο νερό. Βαρέα μέταλλα παρόντα σε νερά βιομηχανικών λυμάτων που χρησιμοποιήθηκαν για άρδευση έχουν την τάση να συσσωρεύονται στο χώμα, οπότε τίθεται θέμα αν εμφανιστούν στην τροφική αλυσίδα μέσω των καρπών των φυτών που ευδοκιμούν σε αυτή την καλλιέργεια. Πειράματα σε φυτείες βαμβακιού που ευδοκίμησαν και μεγάλωσαν σε αρκετά ρυπασμένο με βαρέα μέταλλα χώμα, έδειξαν ότι ελάχιστο ποσοστό των μετάλλων μπορεί να μεταφέρεται από το χώμα στα φύλλα των φυτών.

Οι φαρμακευτικώς δραστικές ενώσεις και οι ενώσεις που προκαλούν ορμονικές διαταραχές  μπορεί να βρίσκονται είτε σε οικιακά λύματα είτε σε βιομηχανικά απόβλητα, ενώ τα παραπροϊόντα χλωρίωσης (Disinfection-by products – DBPs) οφείλουν την ύπαρξή τους στις διεργασίες καθαρισμού τους.

Οι ενώσεις που προκαλούν ορμονικές διαταραχές  είναι ενώσεις που μπορούν να επιδράσουν στη δομή και στη λειτουργία του ενδοκρινολογικού συστήματος ενός οργανισμού ή στους απογόνους του. Γνωστές EDCs που μπορούν να είναι παρούσες σε λύματα και στο περιβάλλον περιλαμβάνουν τις οιστραδιόλες, φυτοοιστρογόνα, εντομοκτόνα, βιομηχανικά αποβλητα, όπως διφαινόλη Α και εννεϋλοφαινόλη και βαρέα μέταλλα. Έχει παρατηρηθεί ότι είναι σε συγκεντρώσεις πολύ χαμηλότερες από τις φυσικές ορμόνες και οι περισσότερες έχουν ιδιότητες επίδρασης στο ανθρώπινο σώμα πολύ χαμηλότερες ποσοτικά από τις φυσικές ορμόνες. Δευτεροβάθμιος καθαρισμός των λυμάτων φαίνεται ότι απομακρύνει το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών των χημικών. Το ίδιο ισχύει με τις φαρμακευτικώς δραστικές ενώσεις, όπου οι ποσότητες που βρίσκονται στα λύματα εκμηδενίζονται μετά το δευτεροβάθμιο καθαρισμό. Μόνο για την ύπαρξη αντιβιοτικών στο ανακυκλωμένο νερό που χρησιμοποιείται στην άρδευση τίθεται θέμα τυχούσας αυξημένης αντίστασης των μικροοργανισμών που ευδοκιμούν στο χώμα και νερό.

Οργανικό φορτίο και ανόργανα θρεπτικά συστατικά.

Άλλοι σημαντικοί μολυντές στα λύματα είναι το οργανικό φορτίο και τα ανόργανα θρεπτικά συστατικά. Ο διαλυτός οργανικός άνθρακας (dissolved organic carbon – DOC)  μπορεί να έχει διάφορες συγκεντρώσεις ανάλογα με το είδος των λυμάτων. Στα όμβρια ύδατα είναι πιο απρόβλεπτες οι συγκεντρώσεις του από ότι στα λύματα βιομηχανίας τροφίμων ή στο καθαρισμένο ανακυκλωμένο νερό από μονάδα επεξεργασίας αστικών λυμάτων. Έχει διαπιστωθεί ότι ο οργανικός άνθρακας στο ανακυκλωμένο νερό διεγείρει τη δραστηριότητα μικροοργανισμών του χώματος και λειτουργεί αθροιστικά με το λίπασμα. Μακροπρόθεσμα όμως, τα ολοένα κι αυξανόμενα θρεπτικά συστατικά, ειδικά ο άνθρακας και το άζωτο μπορεί να έχουν ανεπιθύμητα αποτελέσματα στο χώμα λόγω της υπερβολικής αύξησης και δραστηριότητας των μικροοργανισμών.

Φυσικά χαρακτηριστικά

Τα φυσικά χαρακτηριστικά του ανακυκλωμένου νερού όπως το pH, το διαλυτό οξυγόνο (dissolved oxygen DO), τα ολικά διαλυτά στερεά (Total Dissolved Solids – TDS), η αλατότητα (salinity) παίζουν σημαντικό ρόλο στο περιβάλλον που αποβάλλονται και συνεπώς και στην ποιότητα της σοδειάς των φυτών που αρδεύουν. Το νάτριο και άλλες μορφές αλατότητας που είναι πάντα παρούσες σε διάφορες συγκεντρώσεις είναι πολύ δύσκολο να αποβληθούν ή και να μειωθούν από το ανακυκλωμένο νερό απαιτώντας τη χρήση ακριβών κατιοανταλλακτικών ρητινών ή μεμβρανών αντίστροφης όσμωσης. Συνεπώς, ανακυκλωμένο νερό υψηλής αλατότητας είναι οικονομικά ασύμφορο να χρησιμοποιείται για άρδευση αν απαιτείται επεξεργασία μείωσης της αλατότητας.

5. Προδιαγραφές Ποιότητας Ανακυκλωμένου Νερού

Ανάλογα με τη χρήση του, το ανακυκλωμένο νερό πρέπει να υποστεί διαφορετική επεξεργασία. Για χρήση μη πόσης, συστήνονται διαφορετικοί βαθμοί καθαρισμού συνοδευόμενοι από απολύμανση. Ανακυκλωμένο νερό που χρησιμοποιείται όπου δεν υπάρχει άμεση ή έμμεση ανθρώπινη επαφή πρέπει να υφίσταται τουλάχιστον δευτεροβάθμιο καθαρισμό και η απολύμανση να επιτυγχάνει συγκέντρωση κολοβακτηριοειδών μικρότερη από 200/100 ml.

Για χρήση όπου αναμένεται άμεση ή έμμεση ανθρώπινη επαφή ή για διπλά συστήματα όπου υπάρχει η πιθανότητα λανθασμένης σύνδεσης με δίκτυο πόσιμου νερού πρέπει η απολύμανση να επιτυγχάνει νερό που να μην ανιχνεύονται καθόλου κολοβακτηριοειδή στα 100 ml δείγματος. Αυτό το πιο αυστηρό επίπεδο απολύμανσης επιτυγχάνεται με τριτοβάθμιο επίπεδο καθαρισμού ή και διήθηση μετά την προσθήκη απολυμαντικού για πιο σίγουρη απομάκρυνση των παρασίτων. Έτσι, ο οργανισμός προστασίας περιβάλλοντος των ΗΠΑ (U.S. EPA) προτείνει δευτεροβάθμιο καθαρισμό, διήθηση και απολύμανση του νερού που προορίζεται για άρδευση οπωροφόρων δέντρων, αστικές χρήσεις (πχ στα οικιακά WC) και για εμπλουτισμό ρεμάτων ή χρήση σε πισίνες. Η ποιότητά του σε αυτές τις περιπτώσεις είναι θολότητας 2 NTU, BOD 10 mg/L, pH 6-9,  υπολειμματικό χλώριο 1 mg/L και μη ανίχνευση κολοβακτηριοειδών σε δείγμα 100 ml. Πιο χαμηλής ποιότητας νερό με pH 6-9,  υπολειμματικό χλώριο 1 mg/L, BOD 30 mg/L, αλλά έως 200 κολοβακτηριοειδή σε δείγμα 100 ml εγκρίνει ο ίδιος οργανισμός για νερό που προορίζεται για βιομηχανική χρήση ψύξης, για άρδευση φυτών που οι καρποί τους τρώγονται μόνο επεξεργασμένοι ή δεν τρώγονται (πχ βαμβάκι) και νερό που επιστρέφει   στο περιβάλλον (π.χ. ποτάμια ή ρυάκια).

1. Συμπεράσματα

Η τεχνολογία επεξεργασίας νερού μπορεί να μειώσει τις συγκεντρώσεις των τοξικών χημικών, των παθογόνων μικροοργανισμών και του οργανικού φορτίου των αστικών λυμάτων έτσι ώστε να χρησιμοποιηθεί το παραγόμενο καθαρισμένο νερό για τους προαναφερθέντες σκοπούς. Η έρευνα του παρελθόντος έχει δείξει ότι δεν διακυβεύεται η υγεία του καταναλωτικού κοινού μέσω της κατανάλωσης φυτικών προϊόντων που παρήχθησαν από άρδευσή τους με ανακυκλωμένο νερό. Η θέσπιση νομικού πλαισίου βασιζόμενου στην εμπειρία χωρών όπως οι ΗΠΑ ή η Αυστραλία είναι απαραίτητη για να εφαρμοστεί μια πιο ορθή διαχείριση των υδατικών  πόρων.

7. Αναφορές

1. U.S. Environmental Protection Agency. 1992. Guidelines for Water Reuse. EPA/625/R-92/004, U.S. Environmental Protection Agency, Center for Environmental Research Information, Cincinnati, Ohio.
2. Papaiacovou I., (2001),Wastewater reuse in Limassol as an alternative water source, Desalination, 138, 55-59.
3. Toze S., (2006), Reuse of effluent water-benefits and risks, Agricultural water management, 80, 147-159.