Δικηγόρος στον Α.Π., μέλος της Επιτροπής Περιβάλλοντος και Δικαιωμάτων του ΔΣΠ
Πολίτες-καταναλωτές-κινήματα και δικηγόροι προσφύγαμε το 2012 στο ΣτΕ, που διαχρονικά δεν έχει και την καλύτερη φήμη για τις αποφάσεις του, εν τούτοις το 2014 αποφάσισε ότι «…Το νερό είναι δημόσιο αγαθό…απαραίτητο για την υγεία του ανθρώπου…και η αποξένωση του Ελληνικού Δημοσίου από τον έλεγχο του νερού είναι αντισυνταγματική…» (Oλ. ΣτΕ, 1906/2014).
Ωστόσο η ιδιωτικοποίηση του νερού είχε αποτύχει σε διεθνές επίπεδο λόγω και της αύξησης της τιμής του κατά 35% έως 40% σε Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία.
Το 2016 επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ κατόπιν απαίτησης των θεσμών μεταβιβάστηκαν με νόμους (Ν.4389-4425/2016) οι μετοχές της ΕΥΔΑΠ-ΕΥΑΘ, αλλά και άλλων φορέων του δημόσιου τομέα στην ΕΕΣΥΠ, το λεγόμενο Υπερταμείο.
Με τη συμμετοχή κινημάτων για τη δημόσια διαχείριση του νερού, πολιτών, καταναλωτών, εργαζομένων και δικηγόρων (ακόμη και προσκείμενων στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ), προσφύγαμε το 2016 και η Ολομέλεια του ΣτΕ με τις 191-192/2022 αποφάσεις έκρινε αντισυνταγματική τη μεταβίβαση της ΕΥΔΑΠ-ΕΥΑΘ στο Υπερταμείο και διέταξε την επιστροφή των μετοχών στο ελληνικό Δημόσιο με το ίδιο σκεπτικό.
Ωστόσο η κυβέρνηση της Ν.Δ. το 2021 είχε εκδώσει το 57/2021 Πρακτικό για «Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα ΔΕΣΔΙΤ» και στον διαγωνισμό του 2022 εμφανίστηκε η ΤΕΡΝΑ Α.Ε. για να αναλάβει τη συντήρηση-επισκευή των δημόσιων πάγιων στοιχείων (Εύηνος-Μόρνος-Υλίκη-Μαραθώνας και 495 χλμ. δικτύων). Οπότε ο Κ. Καραμανλής (των Τεμπών) αναγκάστηκε να ακυρώσει τον διαγωνισμό.
Το 2024 η κυβέρνηση -και ενώ είναι γνωστό ότι οι «Ανεξάρτητες Αρχές» εκφεύγουν από τον έλεγχο του Δημοσίου- «εφηύρε» την έμμεση ιδιωτικοποίηση με την ανάθεση διαχείρισης του νερού στη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), ταυτίζοντας την ενέργεια νερού, ηλεκτρικού και φυσικού αερίου (!) και δημιουργώντας «αγορά νερού»!
Με τους νόμους που θα επακολουθήσουν τόσο η ΕΥΔΑΠ-ΕΥΑΘ όσο και οι τοπικές Δημοτικές Επιχειρήσεις Υδατος (ΔΕΥΑ) και με το πρόσθετο επιχείρημα της «λειψυδρίας» και της έλλειψης οικονομικής δυνατότητας επενδύσεων, θα παραχωρούνται και σε επενδυτές, πολλοί εκ των οποίων ήδη έχουν την εκμετάλλευση του «εμφιαλωμένου νερού» με τεράστια κέρδη, ιδιαίτερα τους θερινούς τουριστικούς μήνες.
Με την επίκληση της αντικατάστασης του τρύπιου δικτύου (ανάκτηση κόστους) και της απώλειας του νερού που φτάνει το 25%-30% της ημερήσιας κατανάλωσης, η εκμετάλλευση του δημόσιου νερού, πλέον του κέρδους του ιδιώτη, θα φέρει «ακριβότερο τιμολόγιο» για τους καταναλωτές.
Προτείνονται:
1. Η αύξηση των δημόσιων επενδύσεων για την επάρκεια καθαρού και φτηνού νερού αφού η τιμή ενός λίτρου αμφιβόλου ποιότητας εμφιαλωμένου νερού κοστίζει όσο ένα κυβικό μέτρο της ΕΥΔΑΠ.
2. Αντικατάσταση των απηρχαιωμένων δικτύων ύδρευσης για να αποφευχθούν οι απώλειες.
3. Πολιτικές κατά της υπερκατανάλωσης με αναδιαρθρώσεις των όρων αγροτικής άρδευσης – αλλαγές καλλιεργειών – υπερκαταναλώσεις λόγω του υπερτουρισμού χωρίς χωροταξικό σχεδιασμό.
4. Επαναχρησιμοποίηση του νερού που χάνεται ως απόβλητο, ενδεικτικά των 850.000m3 επεξεργασμένων λυμάτων της Ψυττάλειας, εμπλουτισμός υδροφόρου ορίζοντα για αναδασώσεις.
5. Αφαλατώσεις στα νησιά με παράλληλη μείωση της κατανάλωσης λόγω του κόστους της επένδυσης αλλά και των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των αποβλήτων αλάτων.
6. Νέο παραγωγικό-καταναλωτικό μοντέλο λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Για να αποφευχθούν τα ακριβά τιμολόγια καλούνται τα κινήματα καταναλωτών, αυτόνομων ομάδων και εργαζομένων να κινητοποιηθούν «για να μην πούμε το νερό νεράκι».