ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ, ΑΠΟΔΟΣΗ: ΜΑΝΩΛΗΣ ΜΑΣΤΟΡΑΚΗΣ
Μια έρευνα της Danwatch (δανέζικος οργανισμός ερευνητικής δημοσιογραφίας: Οι συγκρούσεις για το νερό είναι κοινές στη μεγαλύτερη επαρχία παραγωγής αβοκάντο της Χιλής, την Petorca. Τα ποτάμια έχουν ξεραθεί και το ανθρώπινο δικαίωμα των κατοίκων στο νερό παραβιάζεται. Τα αβοκάντο από φυτείες που έχουν καταδικαστεί για παραβιάσεις με βάση το νόμο για την χρήση του νερού εξάγονται στη Δανία.
Γιατί πρέπει να διαβάσεις αυτή την έρευνα…
Το αβοκάντο είναι ένα δημοφιλές φρούτο για τους των Δανέζους καταναλωτές , ωστόσο με την αύξηση της παραγωγής των αβοκάντο τα ποτάμια στην επαρχεία της Petorca που αποτελεί την μεγαλύτερη περιοχή παραγωγής αβοκάντο της Χιλής έχουν στεγνώσει, καθώς μεγάλες ποσότητες φυτειών αβοκάντο έχουν μεταφερθεί στην περιοχή.
Ο τοπικός πληθυσμός έχει πληγεί σοβαρά από την έλλειψη νερού και σύμφωνα με το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Πανεπιστημίου Diego Portales στη Χιλή, έχει παραβιαστεί το ανθρώπινο δικαίωμά για την πρόσβαση στο νερό.
Χρειάζονται κατά μέσο όρο 70 λίτρα νερού για να αναπτυχθεί ένα αβοκάντο. Στην επαρχία Petorca της Χιλής, όπου αναπτύσσεται πάνω από το 60% των αβοκάντο χρειάζονται περισσότερο από τέσσερις φορές το ποσό αυτό: 320 λίτρα. Η αγροτική χρήση νερού για την κάλυψη της αυξανόμενης ζήτησης αβοκάντο έχει δημιουργήσει ελλείψεις για τους Χιλιανούς της περιοχής.
Λόγω του κώδικα νερού της Χιλής, ο οποίος διέπει το νερό σύμφωνα με το νόμο περί ιδιωτικής ιδιοκτησίας, οι φυτείες αβοκάντο στην επαρχία Petorca της Χιλής έχουν νομίμως τη δυνατότητα να αντλήσουν νερό απ τα ποτάμια. Ωστόσο, αρκετές φυτείες αβοκάντο έχουν κατηγορηθεί για παράνομη εξόρυξη νερού και αρκετοί έχουν καταδικαστεί για παραβίαση του κώδικα νερού.
Μια σοβαρή σοβαρή σύγκρουση γύρω από το δικαίωμα στην ύδρευση έλαβε χώρα στην επαρχία Petorca, όπου πραγματοποιήθηκαν διαδηλώσεις, επιθέσεις και δίκες.
Οι αλυσίδες σουπερμάρκετ της Δανίας εξέφρασαν την πρόθεσή τους να αλλάξουν τις πολιτικές αγορών τους για το αβοκάντο από την επαρχία Petorca της Χιλής μετά από έρευνα της Dan watch.
Υπήρξε μια εποχή που η οικογένεια της Βαλένθια δεν στερούνταν το νερό. Μπορούσαν να πάρουν ότι χρειάζονταν για την προετοιμασία των τροφίμων, την προσωπική υγιεινή και την διαβίωση τους απευθείας από τον ποταμό. Σήμερα, ο ποταμός αυτός έχει στεγνώσει.
Στην οροσειρά απέναντι από το μικρό σπίτι της οικογένειας της Βαλένθια στο Calle Larga, μια πόλη στην επαρχία Petorca της Χιλής, βρίσκεται μια φυτεία αβοκάντο. “Πήρανε το νερό μας”, λέει ο Lorenzo Espinoza Valencia.
Για χρόνια, η οικογένεια έπρεπε να χρησιμοποιεί μια τρύπα έτσι έσκαψε στο έδαφος ώστε να δημιουργήσει μια αυτοσχέδια τουαλέτα. Σπάνια μπορούσαν να κολυμπήσουν ή να πλύνουν τα ρούχα τους.
Σήμερα η οικογένεια παίρνει νερό από υδροφόρα , αλλά λαμβάνει τόσο ώστε απλά να συντηρηθεί το νοικοκυριό.
Έχουν χάσει τα ζώα τους, καθώς αρκετά από τα άλογα της οικογένειας πέθαναν και τα υπόλοιπα έπρεπε να πουληθούν επειδή δεν είχαν αρκετό νερό ούτε για αυτούς τους ίδιους.
“Το νερό είναι ανθρώπινο δικαίωμα και αυτό το δικαίωμα έχει παραβιαστεί εδώ”, λέει ο δήμαρχος της Petorca, Gustavo Valdenegro.
Η τεκμηρίωση του Dan watch δείχνει ότι τα αβοκάντο από φυτείες που έχουν καταδικαστεί για παραβίαση του κώδικα νερού στην επαρχία που υπάρχει το πρόβλημα έχουν καταλήξει στη Δανία.
Παράνομοι σωλήνες αποστραγγίζουν τον ποταμό
Σύμφωνα με τον κώδικα νερού της Χιλής, τα δικαιώματα του νερου ιδιωτικοποιούνται και το νερό ρυθμίζεται από το δίκαιο ιδιωτικής ιδιοκτησίας.
Για το λόγο αυτό, οι φυτείες αβοκάντο στην επαρχία Petorca έχουν νομίμως τη δυνατότητα να αντλήσουν νερό απ τα ποτάμια. Ωστόσο, ορισμένες φυτείες αβοκάντο έχουν καταδικαστεί για παραβιάσεις του κώδικα νερού.
Τον Μάιο του 2011, η Γενική Διεύθυνση της Aguas (DGA) -αρμόδια για το νερό της Χιλής- δημοσίευσε τα αποτελέσματα μιας δορυφορικής έρευνας που έδειξε ότι τουλάχιστον 65 σωλήνες εισαγωγής, που είχαν θαφτεί αρκετά μέτρα υπόγεια, μεταφέρουν νερό από τα ποτάμια της περιοχής σε ιδιωτικά πηγάδια.
Η δορυφορική έρευνα ακολούθησε απόφαση του σχετικά πρόσφατα διορισμένου κυβερνήτη της επαρχίας Petorca, Gonzalo Miquel, να διερευνήσει εάν στην περιοχή σημειώθηκε παράνομη εξόρυξη νερού.
“Περπάτησα κατά μήκος των ποταμών με μηχανικούς και τεχνικούς. Είχα ένα GPS μαζί μου για να καταγράψω τις συντεταγμένες, μια φωτογραφική μηχανή και ένα μεγάλο χαρτί, γιατί υπήρχαν πολλά να γράψω “, λέει ο Miquel όταν ο Dan watch τον συναντά στην Petorca τον Μάιο του 2016.
Βρήκε συνολικά 65 σωλήνες που αντλούν νερό από τον ποταμό. “Ήξερα ότι η καταγραφή θα προκαλούσε εκρήξεις”, είπε.
Ο Miquel και οι αρμόδιες για το νερό αρχές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι δορυφορικές φωτογραφίες θα ήταν απαραίτητες για την παροχή αποδείξεων. Με τη βοήθεια των συντεταγμένων GPS, οι δορυφόροι θα μπορούσαν να εντοπίσουν τους σωλήνες, οι οποίοι ήταν κρυμμένοι σε πολλά υπόγεια.
“Η έρευνα έδειξε ότι οι 65 σωλήνες έπαιρναν το 100% του νερού από τους ποταμούς”, λέει ο Miquel.
Το νερό είναι ανθρώπινο δικαίωμα
Το 2010, τα Ηνωμένα Έθνη δήλωσαν ότι η πρόσβαση σε καθαρό νερό και αποχέτευση είναι ανθρώπινο δικαίωμα. Το δικαίωμα ύδρευσης, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, συνεπάγεται με πρόσβαση σε αρκετό νερό για προσωπική και οικιακή χρήση, φυσική πρόσβαση στο νερό και προσιτές τιμές νερουλά. Το νερό για προσωπική και οικιακή χρήση περιλαμβάνει πόσιμο νερό, νερό για προσωπική υγιεινή, νερό για ξέπλυμα ρούχων και νερό για μαγείρεμα. Το ψήφισμα υποστηρίχθηκε από 122 από τις 163 χώρες που συμμετείχαν, συμπεριλαμβανομένης και της Χιλής.
Δίπλα στο μικρό σπίτι της οικογένειας Βαλένθια υπάρχει μια περίφραξη όπου τα ογδόντα άλογα της οικογένειας συνήθιζαν να βόσκουν, όταν η οικογένεια μπορούσε να πάρει νερό από τον ποταμό. “Πολλά ζώα πέθαναν. Οι άνθρωποι έπρεπε να πουλήσουν τα ζώα τους. Ήταν καθαρή μιζέρια “, λέει ο Lorenzo Espinoza Valencia, ο οποίος ήταν μεταξύ εκείνων που έχασαν τα άλογά τους. «Όταν μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε την αντλία και υπήρχε νερό, κράταγε μόνο 10 λεπτά πριν στεγνώσει», λέει.
Η οικογένεια αναγκάστηκε να χρησιμοποιεί το νερό με φειδώ. Η πρώτη προτεραιότητα ήταν το μαγείρεμα. Η προσωπική υγιεινή ήταν λιγότερο σημαντική. “Έπρεπε να σταματήσουμε να πλένουμε τα ρούχα μας για να μπορούμε να μαγειρέψουμε”, είπε η σύζυγος του Lorenzo, Gabriella Valencia.
Παρόλο που η οικογένεια λαμβάνει τώρα νερό με υδροφόρα από τις χιλιανές αρχές, πρέπει ακόμη να δώσουν προτεραιότητα στον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούν κάθε σταγόνα του σπάνιου αυτού πόρου.
Σήμερα, ερπετά ανάμεσα στα χαλίκια και τις πέτρες περιφέρονται στις τις κοιλάδες της επαρχίας Petorca όπου τα ποτάμια κάποτε έρρεαν. Σύμφωνα με τον Matias Guiloff, δικηγόρο για τα ανθρώπινα δικαιώματα και καθηγητής στο Universidad Diego Portales στο Σαντιάγκο, το ανθρώπινο δικαίωμα του νερού του τοπικού πληθυσμού έχει παραβιαστεί στην επαρχία Petorca.
Το 2013, ο Guiloff δημοσίευσε ένα άρθρο σχετικά με τις συνθήκες στην Petorca με μια ομάδα ερευνητών στο ετήσιο περιοδικό του Κέντρου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Πανεπιστημίου Diego Portales.
Σε αυτό, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κυβέρνηση της Χιλής δεν τήρησε τις διεθνείς υποχρεώσεις της όσον αφορά την προστασία των δικαιωμάτων των κατοίκων της Petorca στο νερό. Σύμφωνα με τον Guiloff, το δικαίωμα των κατοίκων στο νερό παραβιάστηκε επειδή δεν είχαν πρόσβαση σε νερό σε επαρκή ποσότητα και ποιότητα.
Ο ίδιος ονομάζει μια σειρά από προβλήματα υγιεινής και ασθένειες που συνδέονται με την ποιότητα του νερού το οποίο παραδίδεται με υδροφόρες.
Ο Γκιόλοφ λέει στον Danwatch ότι το δικαίωμα του πληθυσμού σε νερό εξακολουθεί να παραβιάζεται στην επαρχία Petorca το 2016.“Μιλάμε για ανθρώπους που αντιμετωπίζουν καθημερινά έλλειψη νερού και βασίζονται στο νερό που τους φέρνουν υδροφόρες. Θα έλεγα ότι αυτό δεν επηρεάζει μόνο τη δυνατότητα να ζουν τη ζωή τους με αξιοπρέπεια αλλά και τη δυνατότητα να διατηρήσουν την παραδοσιακή τους μορφή οικονομικής διαβίωσης “, λέει.
Σύμφωνα με τον Guiloff, οι αρχές δεν έχουν κάνει αρκετά για να σταματήσουν την παράνομη εξόρυξη νερού που λαμβάνει χώρα στην Petorca. “Η DGA, η χιλιανή αρχή για τα νερά , έχει πολύ περιορισμένο προϋπολογισμό και λόγω αυτού δεν διαθέτει επαρκές προσωπικό για την επιβολή των διατάξεων που αφορούν τη χρήση νερού”, λέει ο Guiloff.
Επικουρικά, προσθέτει ότι τα πρόστιμα που καταλογίζονται για την παράνομη χρήση νερού είναι τόσο χαμηλά που δεν αντιπροσωπεύουν έναν πραγματικό αποτρεπτικό παράγοντα.
“Υπάρχει πολλή παράνομη εξόρυξη νερού σε συνεχή βάση. Πρόκειται για πρόβλημα που η Dirección General de Aguas δεν ήταν σε θέση να πολεμήσει αποτελεσματικά », λέει η ανθρωπιστής γεωγράφος Jessica Budds, ο οποίος ακολούθησε τη διαμάχη για το νερό στην Petorca εδώ και πολλά χρόνια και έχει δημοσιεύσει αρκετά ερευνητικά άρθρα σχετικά με το παρόν θέμα.
Η μάχη για το νερό
Η έλλειψη νερού και οι παράνομοι σωλήνες που αποστραγγίζουν τα ποτάμια έφεραν τους κατοίκους της Petorca στα οδοφράγματα.
Ο Hugo Diaz διέθετε μια μικρή φυτεία αβοκάντο στην Petorca αλλά, όπως και πολλοί μικροί ιδιοκτήτες, έπρεπε να σταματήσει να καλλιεργεί τα δικά του αβοκάντο λόγω της έλλειψης νερού.
Σήμερα, διευθύνει μια οργάνωση που ονομάζεται MODATIMA, η οποία αγωνίζεται για τα δικαιώματα των μικρών ιδιοκτητών της περιοχής και των κατοίκων της περιοχής να ποτίζουν.
Στο κατώφλι του είναι ένας σωρός από ρίζες και κορμοί δέντρων που καίει για καύσιμα. “Αυτό είναι όλο που έχει μείνει από τα δέντρα αβοκάντο μου”, λέει, εξηγώντας πώς ο καρπός του έγινε τόσο μικρός και κούφιος που δεν μπορούσε πλέον να τα εξάγει.
Από την ίδρυση της MODATIMA το 2011, ο Diaz, μαζί με άλλους όπως ο γεωπόνος Rodrigo Mundaca, προσπάθησε να ευαισθητοποιήσει για την έλλειψη νερού και τους παράνομους σωλήνες πρόσληψης, πραγματοποιώντας διαδηλώσεις και ενημερώνοντας χιλιανούς πολιτικούς για τα προβλήματα.
“Το νερό για τους ανθρώπους και τους μικρούς αγρότες έχει εξαφανιστεί, αλλά υπάρχει αρκετό νερό για τις μεγάλες φυτείες αβοκάντο”, λέει ο Mundaca.
Η κατάσταση είναι τόσο έντονη που ο Diaz και ο Mundaca έχουν μηνυθεί από τον ιδιοκτήτη μιας μεγάλης φυτείας αβοκάντο στην περιοχή.
Το 2015 ο Mundaca καταδικάστηκε για κακουργήματα επειδή αναφέρθηκε στις ποινές που δόθηκαν στους ιδιοκτήτες φυτειών ως ληστεία νερού.
Σύμφωνα με τον Diaz, ο αγώνας της MODATIMA για την παράνομη εξόρυξη του ποταμού είναι μέχρι στιγμής μάταιη. “Δεν έχουν κάνει ποτέ τίποτα για τους παράνομους σωλήνες εισαγωγής που χρησιμοποιούν οι μεγάλες φυτείες. Ξέρουμε πού είναι οι σωλήνες, και έχουμε αποδείξει την ύπαρξή τους. Αλλά όλα συνεχίζονται όπως πάντα “, λέει ο Diaz.
Λίγο μετά τη δημοσίευση της δορυφορικής έρευνας, η πολιτική πίεση οδήγησε στην απομάκρυνση του Gonzalo απο κυβερνήτη της επαρχίας Petorca. “Αν και γνωρίζουν τους 65 σωλήνες που αποστραγγίζουν τον ποταμό, κανείς δεν έχει κάνει τίποτα γι ‘αυτούς, επειδή κανένας δεν τολμά”, λέει ο Miquel, που ζει ακόμα στην επαρχία Petorca και ασχολούταν με την παραγωγή των αβοκάντο.
Λόγω της έλλειψης νερού, έπρεπε επίσης να κόψει μερικά από τα δέντρα του. Ακόμα και κάτω από συνθήκες ακραίας ξηρασίας, θα υπήρχε αρκετό νερό αν δεν ήταν για τους παράνομους σωλήνες.
Η γεωγράφος Jessica Budds αντιμετώπισε παρόμοιες αφηγήσεις κατά τη διάρκεια της επιτόπιας εργασίας της σχετικά με τη λειψυδρία στην επαρχία Petorca της Χιλής. Σε ακαδημαϊκό άρθρο του 2008, αναφέρει δύο αγρότες που λένε ότι η κακή υποδομή και τεχνολογία, και όχι η έλλειψη υπογείων υδάτων, είναι η αιτία της λειψυδρίας στην επαρχία Petorca.
“Η γεωργική επέκταση και η αυξανόμενη χρήση των υπόγειων υδάτων έχουν αλλάξει σημαντικά το νερό, αλλά οι απόψεις διαφέρουν ως προς τις πιθανές επιπτώσεις τους”, γράφει η Jessica Budds στο άρθρο της. “Οι διαφωνίες αυτές βασίζονται σε διαφορετικές αντιλήψεις για τη λειψυδρία και είναι ευθυγραμμισμένες με τα κατεστημένα συμφέροντα”.
Δήμαρχοι έτοιμοι να παραιτηθούν
Στην πόλη Petorca, η οποία έχει το ίδιο όνομα με την επαρχία, ο δήμαρχος Gustavo Valdenegro προσπάθησε να πείσει τη χιλιανή κυβέρνηση να κάνει κάτι για την παράνομη εξόρυξη νερού.
“Παρόλο που επιζητούμε την προσοχή τους στην παρούσα κατάσταση, δεν συμβαίνει τίποτα. Ήταν μια σουρεαλιστική εμπειρία », λέει.
Ο δήμαρχος και οι κάτοικοι της περιοχής προσπάθησαν να προσελκύσουν την προσοχή των πολιτικών, οργανώνοντας μια διαδήλωση διαμαρτυρίας ενάντια στην παράνομη εξόρυξη νερού.
Η διαδήλωση σταμάτησε από την αστυνομία με κανόνια νερού, και ο ίδιος ο δήμαρχος είπε ότι πέρασε ώρες υπό κράτηση από την αστυνομία. Οι συγκρούσεις με την αστυνομία καταγράφηκαν από τηλεοπτικές κάμερες.
«Έχουμε αγωνιστεί για πολύ καιρό για τους παράνομους σωλήνες. Οι πολιτικοί λένε ότι θα κάνουν κάτι γι ‘αυτό, αλλά το πρόβλημα είναι ότι οι ιδιοκτήτες φυτειών έχουν άμεση σχέση με τους πολιτικούς “, λέει ο Βαλντενέγκρο.
Στη γειτονική πόλη La Ligua, ο δήμαρχος είναι εξίσου απογοητευμένος. “Υπήρχαν ποτάμια εδώ και η ζωή ήταν καλή”, λέει ο Ροντρίγκο Σαντσέζ Βιλομπλός, δήμαρχος της La Ligua.Περιγράφει πώς η έλλειψη νερού έχει οδηγήσει σε αυξημένη ανεργία, χρέος και απώλεια βιοπορισμού για τους μικροκαλλιεργητές.
“Υπάρχουν δορυφορικές φωτογραφίες που αποδεικνύουν ότι το νερό κλέβεται, αλλά δεν υπάρχει πολιτική βούληση να κάνει τίποτα γι ‘αυτό”, λέει. Εξηγεί πώς παρουσίασε την υπόθεση των παράνομων ποταμών στα δικαστήρια πριν από τρία χρόνια, αλλά τίποτα δεν έχει γίνει.
Εκτός αυτού, τα πρόστιμα για παράνομη εξόρυξη νερού στην La Ligua είναι, όπως το θέτει, “γελοιωδώς χαμηλά”. Για παράδειγμα, τα πρόστιμα που καταβλήθηκαν από τους ιδιοκτήτες φυτειων που κατονομάζονται σε αυτήν την έρευνα για παραβίαση του κώδικα νερού ήταν μόλις 1100 δολάρια ΗΠΑ.
Οι επιφανείς πολιτικοί έχουν φυτείες
Η Agrícola Pililén, μια από τις φυτείες αβοκάντο που έχουν επιβληθεί πρόστιμα για παραβιάσεις του κώδικα των υδάτων, ανήκει στην οικογένεια Cerda, του οποίου ο επικεφαλής, Eduardo Cerda García, είναι πρώην βουλευτής της επαρχίας Petorca. Σύμφωνα με το κέντρο ερευνών της Χιλής CIPER, ο γιος του, Eduardo Cerda Lecaros, ο ίδιος πρώην δήμαρχος της πόλης Cabildo στην Petorca, τώρα βοηθάει στη λειτουργία της φυτείας. Οι φυτείες απαιτούν πολύ νερό για να αναπτυχθούν τα αβοκάντο.
Σύμφωνα με την απόφαση του δικαστηρίου του 2013, η Agrícola Pililén καταδικάστηκε για την άντληση νερού περισσότερο από 600% ταχύτερα από ότι επιτρέπεται, καθώς και για τη λήψη νερού από μη εξουσιοδοτημένη τοποθεσία. Η οικογένεια Cerda παραδέχεται ότι αξιολογήθηκαν και καταβλήθηκαν τα πρόστιμα, αλλά αμφισβήτησαν ότι έγινε παράνομη εξόρυξη νερού. Επισημαίνουν ότι οι παραβάσεις ήταν τόσο δευτερεύουσας φύσης που δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ως παράνομη εξόρυξη.
“Δεν αρνούμαστε να επιβληθεί πρόστιμο για μικρά αδικήματα που σχετίζονται με διαδικαστικά ζητήματα ενώπιον της Γενικής Διεύθυνσης Αγροτικής Ενέργειας της Χιλής, αλλά αρνούμαστε σθεναρά την ύπαρξη οποιασδήποτε απόφασης κατά της Agrícola Pililén Ltda. σε σχέση με το έγκλημα της κλοπής των υδάτων και των σχετικών επιπτώσεων στα δικαιώματα τρίτων ισοτιμιών “, γράφει η Ana María Cerda Lecaros της Agrícola Pililén σε δήλωση προς τη Dan watch.
Μια άλλη φυτεία αβοκάντο που καταδικάστηκε για παραβιάσεις κώδικα νερού, Agrícola Cóndor, ανήκει στον πρώην υπουργό Εσωτερικών Edmundo Pérez Yoma.Στην περίπτωσή του, το πρόστιμο αξιολογήθηκε για παράνομη κατασκευή σε έναν από τους ποταμούς Petorca.
Αρνείται επίσης στον Dan watch ότι η φυτεία του αντλούσε το νερό με παράνομο τρόπο. “Σίγουρα αρνούμαι ότι η Agrícola Cóndor έχει τραβήξει παράνομα νερό. Η κατασκευή (στον ποταμό) Θεωρήθηκε παράνομη για την εγκατάσταση ενός σωλήνα από ένα πηγάδι, όχι για παράνομη εξόρυξη νερού », γράφει ο πρώην υπουργός εσωτερικών σε απάντηση στη Danwatch.
Όπως και οι άλλοι, δεν αρνείται την καταδίκη ή το πρόστιμο, αλλά ισχυρίζεται σε μια δήλωση προς τον Dan watch ότι η καλλιέργεια του αβοκάντο δεν έχει κλέψει ποτέ νερό.
“Αυτή η αποφαση αν και δυσμενής, δεν είναι απόφαση για την κλοπή του νερού, αφού αυτό που τιμωρείται είναι η εξόρυξη νερού από ένα μη ρυθμισμένο σημείο. Η διαφορά είναι ότι η απόφαση δεν αμφισβητεί εάν η Sociedad Agrícola Los Graneros Ltda. εξόρυξε περισσότερο νερό από ό, τι επιτρέπουν οι άδειές τους, αλλά ότι το έκανε σε τόπο που δεν ήταν ο ίδιος με εκείνον που καθορίζεται στα ψηφίσματα που διέθεταν τα δικαιώματά του για το νερό. Αυτό αποτελεί διοικητικό σφάλμα, το οποίο είναι το ακριβώς αντίθετο της κλοπής του νερού “, καταλήγει σε απάντηση είκοσι ενός σελίδων.
Σύμφωνα με τους δημοσιογράφους του CIPER, τόσο η οικογένεια Cerda όσο και η Gazmuri προσπάθησαν να κάνουν ένσταση στις καταδικαστικές αποφάσεις και τα πρόστιμα, χωρίς όμως επιτυχία.
Συναίνεση για την παράνομη εξόρυξη
Παρόλο που σε αρκετές φυτείες αβοκάντο έχουν επιβληθεί πρόστιμο για παραβίαση του κώδικα νερού, η κλοπή του νερού συνεχίζεται στην επαρχία Petorca, λένε οι δήμαρχοι της La Ligua και της Petorca.
Σύμφωνα με αυτούς, οι παράνομοι σωλήνες εξακολουθούν να αποστραγγίζουν τα ποτάμια της περιοχής. “Συμβαίνει συνεχώς”, λέει ο δήμαρχος του Λα Λουγκού, ο Ροντρίγκο Σαντσέζ Βιλλομπλός. “Απλά πληρώνουν το πρόστιμο και συνεχίζουν.”Αν και ο ίδιος αρνείται την παράνομη δραστηριότητα, ο Edmundo Pérez Yoma, πρώην υπουργός Εσωτερικών της Χιλής, παραδέχεται ότι η επαρχία υποφέρει από κλοπή νερού.
“Υπάρχει πράγματι πολύ παράνομη εξόρυξη νερού. Σύμφωνα με τις αρχές, υπάρχουν περίπου 4000 παράνομα πηγάδια στην περιοχή και αυτό επηρεάζει όλους εμάς που ενεργούμε στο πλαίσιο του νόμου.
Η κυβέρνηση πρέπει να εντείνει τον ρόλο της επιθεώρησης προκειμένου να τιμωρήσει εκείνους που διαπράττουν αυτά τα εγκλήματα », γράφει ο Pérez Yoma.
Το Dan watch παρουσίασε αυτή την κριτική στην αρχή της Χιλής για το νερό και την Dirección General de Aguas. Ο αντιπρόσωπός του απάντησε σε μια δήλωση: “Το 100% των καταγγελιών έχουν οδηγήσει σε επιτόπια επιθεώρηση εντός τριάντα ημερών, όταν συνοδεύονται από γεωαναφορές.
Έχουμε δώσει προτεραιότητα στις επιθεωρήσεις, διότι με αυτό τον τρόπο εντοπίζουμε παραβάσεις και ενημερώνουμε τα δικαστήρια που είναι υπεύθυνα για την έκδοση χρηματικών ποινών. Συχνά, ωστόσο, οι αντίστοιχες περιπτώσεις αρχειοθετούνται χωρίς κυρώσεις. ”
Η αρμόδια για το νερό αρχή συμφωνεί με τους δημάρχους ότι τα πρόστιμα είναι πολύ χαμηλά για να έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. “Όταν αξιολογούνται τα πρόστιμα, δεδομένου ότι το ποσό είναι χαμηλό, ο δράστης συχνά προτιμά να πληρώνει και να επαναλαμβάνει την ίδια πράξη, καθιστώντας δύσκολη την πλήρη εξάλειψη της παράνομης εξόρυξης. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο υποστηρίζουμε την εκ του νόμου μεταρρύθμιση όσον αφορά τις επιθεωρήσεις και τις κυρώσεις. ”
Οι εισαγωγές αβοκάντο στη Δανία διπλασιάστηκαν
Υπήρξε μια απότομη αύξηση της κατανάλωσης αβοκάντο στη Δανία. Σύμφωνα με τα στατιστικά της Δανίας, η χώρα εισήγαγε 14.000 τόνους αβοκάντο το 2015, αριθμός που υπερδιπλασιάστηκε από το 2005. Η απότομη αύξηση της κατανάλωσης αβοκάντο έχει επίσης αποδειχθει σε ολόκληρη την ΕΕ και στις ΗΠΑ.
Οι κατηγορούμενες φυτείες αποστέλλουν αβοκάντο στη Δανία
Η έρευνα της Dan watch έδειξε ότι τα αβοκάντο από την επαρχία Petorca και οι προβληματικές φυτείες εμφανίζονται στα Δανέζικα σουπερμάρκετ. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα GLOBALG.A.P. (Good Agricultural Practice), τα οποία παράγουν προϊόντα σε ολόκληρο τον κόσμο, τα αβοκάντο από φυτείες που έχουν κατηγορηθεί για παραβιάσεις του κώδικα ύδατος στην επαρχία Petorca έχουν πωληθεί σε καταναλωτές της Δανίας.
Η Dan watch ζήτησε από αρκετές από τις μεγαλύτερες αλυσίδες σουπερμάρκετ στη Δανία να αγοράσουν αβοκάντο από την Petorca και από τις δύο ονομαζόμενες φυτείες αν και γνώριζαν το πρόβλημα της λειψυδρίας στην περιοχή. Οι περισσότερες αλυσίδες απάντησαν ότι δεν είχαν αγοράσει από τις εν λόγω φυτείες.
ΗLidlείπε ότι είχε αγοράσει αβοκάντο από τον εξαγωγέα Cabilfrut, των οποίων οι ιδιοκτήτες, η οικογένεια Cerda, επίσης κατέχουν την Agrícola Pililén. αρνήθηκε ωστόσο να πει εάν η αλυσίδα είχε αγοράσει αβοκάντο από την Agrícola Pililén ή από την Sociedad Agrícola Los Graneros. Ομοίως, ούτε οι Aldi ούτε η Dagrofa (ιδιοκτήτης των αλυσίδων Spar, Meny και Kiwi) θα έλεγαν εάν είχαν αγοράσει από αυτές τις φυτείες.
“Εάν οι επιχειρήσεις αγοράζουν εν γνώσει τους προϊόντα που συμβάλλουν στην περιφερειακή έλλειψη νερού, είναι άμεσοι συνεργάτες στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, επειδή επωφελούνται από αυτές τις παραβιάσεις”, λέει ο Andreas Rasche, καθηγητής στο Business School της Κοπεγχάγης, ο οποίος ερευνά την εταιρική κοινωνική ευθύνη.
Σύμφωνα με τον Rasche, τα σούπερ μάρκετ έχουν έμμεση ευθύνη και μπορούν να ασκήσουν πίεση στους μεσάζοντες που πωλούν αβοκάντο για να διασφαλίσουν ότι η ευθύνη λαμβάνεται πιο μακριά από τους συνδέσμους προμηθευτών και υποκατασκευαστών της αλυσίδας εφοδιασμού.
Μετά από τις έρευνες της Dan watch, η Lidl λέει ότι δεν έχει σχέδια να διαθέσει στο μέλλον αβοκάντο από την επαρχία Petorca. Η Aldi λέει ότι μόνο ένα μέρος του αβοκάντο τους προέρχεται από τη Χιλή και ότι έχουν ενημερώσει τον προμηθευτή τους σχετικά με τα προβλήματα και θα αποφύγουν πλέον την αγορά αβοκάντο από τις εν λόγω φυτείες.
Η Coop δεν αγόρασε κανένα αβοκάντο από την επαρχία Petorca και επομένως κανένα από αυτά τα συγκεκριμένα φυτά. Η Danmark Supermarked, ομοίως, δήλωσε ότι δεν είχε αγοράσει από τις δύο φυτείες.
Ο Rema ανέφερε σε μια δήλωση του: “Λάβαμε απαντήσεις από τους προμηθευτές που έχουμε χρησιμοποιήσει και όλοι επιβεβαιώνουν ότι το Rema δεν έχει λάβει αβοκάντο από τους σχετικούς καλλιεργητές για όσο χρονικό διάστημα είναι δυνατό να ανιχνευθεί. Κανένας από τους προμηθευτές μας δεν συνεργάστηκε με τους σχετικούς καλλιεργητές, οπότε ο μόνος κίνδυνος θα μπορούσε να είναι εάν κάποιος από τους προμηθευτές μας την αγόρασε από άλλο προμηθευτή ».
Πόσο νερό χρειάζεται για να μεγαλώσει το αβοκάντο
Η παραγωγή αβοκάντο απαιτεί πολύ νερό, αλλά στις ξηρές περιοχές της Χιλής, όπου παράγονται τα περισσότερα αβοκάντο για εξαγωγή, η καλλιέργεια αβοκάντο είναι ιδιαίτερα εντατική σε νερό. Στις περιοχές αυτές απαιτούνται 320 λίτρα νερού για να αναπτυχθεί ένα αβοκάντο.
Κατά μέσο όρο, απαιτούνται περίπου 283 λίτρα φρέσκου νερού για την παραγωγή ενός κιλού αβοκάντο. Πρόκειται για φρέσκο ή επιφανειακό νερό που εφαρμόζεται μέσω άρδευσης ή με άλλες μεθόδους προκειμένου να παραχθεί μια καλλιέργεια φρούτων και δεν περιλαμβάνει βροχόπτωση ή φυσική υγρασία στο έδαφος. Αυτό σημαίνει ότι περίπου 70 λίτρα φρέσκου ή επιφανειακού νερού απαιτούνται για την ανάπτυξη ενός αβοκάντο.
Φυσικά, η ποσότητα νερού που απαιτείται για την ανάπτυξη ενός αβοκάντο εξαρτάται από το πού στον κόσμο καλλιεργείται.
Στο τμήμα της Χιλής από το οποίο συνήθως εισάγουμε αβοκάντο (περιοχή 5, η οποία περιλαμβάνει την επαρχία Petorca) και όπου αναπτύσσεται πάνω από το 60% των αβοκάντο της Χιλής, χρειάζονται κατά μέσο όρο 1.280 λίτρα φρέσκου γλυκού νερού για την παραγωγή ενός κιλού αβοκάντο σημαίνει ότι χρειάζονται περίπου 320 λίτρα φρέσκου νερού για να αναπτυχθεί ένα αβοκάντο.
Για σύγκριση, απαιτείται ένας παγκόσμιος μέσος όρος 110 λίτρων φρέσκου γλυκού νερού για να παραχθεί ένα κιλό πορτοκαλιών, οπότε κάθε πορτοκάλι απαιτεί περίπου 22 λίτρα φρέσκου νερού.
Για να παραχθεί ένα κιλό ντομάτας απαιτεί 63 κιλά εφαρμοσμένου γλυκού νερού, πράγμα που σημαίνει ότι χρειάζονται 5 λίτρα νερού για την ανάπτυξη κάθε ντομάτας.
Τα ανθρώπινα όντα, από την άλλη πλευρά, απαιτούν κατά μέσο όρο 50-100 λίτρα νερού για να καλύψουν τις βασικές καθημερινές ανάγκες τους, σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας.
Οι μεγάλες φυτείες αβοκάντο έχουν δικαιώματα ιδιοκτησίας στο νερό της Χιλής
Αφού οι φυτείες αβοκάντο μεταφέρθηκαν στην επαρχία Petorca της Χιλής, τα ποτάμια αποξηράνθηκαν. Σήμερα, οι τοπικές κοινότητες, οι μικροκαλλιεργητές και οι ιδιοκτήτες φυτειών ανταγωνίζονται για το δικαίωμα χρήσης των σπάνιων υδάτινων πόρων. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η ρίζα του προβλήματος μπορεί να βρεθεί στον κώδικα νερού της Χιλής, ο οποίος επιτρέπει την αγορά και μεταπώληση των δικαιωμάτων νερού στον πλειοδότη.
Στους πρόποδες των βουνών των Άνδεων στην επαρχία Petorca της Χιλής, ο Ramiro Brantt κοιτάει σε ένα χωράφι με γρασίδι. Μόλις μεγάλωσαν εδώ δέντρα ύψους οκτώ μέτρων, που ήταν γεμάτα με αβοκάντο. Η μικρή φυτεία Brantt, που καλύπτει 5-6 εκτάρια (περίπου 55.000 τ.μ.), αντιπροσώπευε όλες τις αποταμιεύσεις του. Σε ένα καλό έτος, θα μπορούσε να αυξήσει 7000 κιλά αβοκάντο. Σήμερα η φυτεία έχει χαθεί.
Πρώτον, τα ποτάμια είναι αποξηραμένα. τότε ξεκίνησε η μάχη για τα υπόγεια ύδατα. Ο Brantt έπρεπε να σκάψει βαθύτερα και βαθύτερα μέχρι που τελικά πήγε σε βάθος 13 μέτρων. Όμως, όσοι έχουν περισσότερα χρήματα έσκαβαν βαθύτερα τα πηγάδια τους, λέει.
Όταν τα αβοκάντο άρχισαν να πέφτουν από τα δέντρα, ήταν μικρά και κούφια εσωτερικά , Ο Brantt ήξερε ότι δεν μπορούσε να συνεχίσει. Εγκατέλειψε τη φυτεία του, όπως έκαναν περίπου 2000 ακόμα μικροί αγρότες αβοκάντο στην επαρχία Petorca από το 2007
Ο Ramiro Brantt περπατάει στο αγρόκτημα που κάποτε ήταν γεμάτο με δέντρα αβοκάντο.
“Η έκρηξη του αβοκάντο στη Χιλή βασίστηκε στην υπερεκμετάλλευση των τοπικών υδάτινων πόρων”, λέει ο Carl Bauer, αναπληρωτής καθηγητής στη Σχολή Γεωγραφίας και Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου της Αριζόνα, ο οποίος έχει δημοσιεύσει πολλά ερευνητικά άρθρα και δύο βιβλία σχετικά με τον κώδικα νερού της Χιλής.
Στη Χιλή, τόσο τα ποτάμια ύδατα όσο και τα υπόγεια ύδατα ιδιωτικοποιούνται και τα δικαιώματα νερού είναι ένα αγαθό που μπορεί να αγοραστεί και να μεταπωληθεί στον υποψήφιο με υψηλότερη τιμή.
“Στην περιοχή Petorca, ένα από τα κύρια μέρη όπου καλλιεργούνται τα αβοκάντο για εξαγωγή, υπάρχουν μεγάλα προβλήματα υπερεκμετάλλευσης τόσο των υπόγειων όσο και των επιφανειακών υδάτων. Είναι ένα από τα κορυφαία παραδείγματα στη χώρα για το πώς το χιλιανό μοντέλο νερού έχει αποτύχει πραγματικά σε κρίσιμα σημεία “, λέει ο Bauer.
Οι φυτείες αβοκάντο ξεκινούν
Στη δεκαετία του 1980, το νερό έρεε στους ποταμούς της επαρχίας Petorca. Τα παιδιά λούζονταν στα ποτάμια La Ligua και Petorca και οι κοιλάδες ήταν γεμάτες με μικρά χωράφια πατάτας, καλαμποκιού και φασολιών. Ακόμα και τότε, η Petorca υπέστη περιοδικές ξηρασίες περίπου κάθε επτά χρόνια. Αλλά στη δεκαετία του 1990, μεγάλες φυτείες αβοκάντο άρχισαν να κινούνται και να αναπτύσσονται στους πρόποδες των βουνών. Σήμερα, όλη η επαρχία Petorca είναι μια ζώνη λειψυδρίας: οι ποταμοί στεγνώνουν όλο το χρόνο και οι ντόπιοι εξαρτώνται από τις παραδόσεις πόσιμου νερού με υδροφόρες.
«Όταν ήμουν νεαρός, τα ποτάμια ήταν γεμάτα με νερό. Στη συνέχεια, οι μεγάλες φυτείες αβοκάντο έφτασαν στα βουνά, τα οποία δεν είναι καθόλου κατάλληλα για καλλιέργεια αβοκάντο. Έσκαψαν βαθιά πηγάδια. Σήμερα, οι ποταμοί είναι ξηροί επειδή οι φυτείες αβοκάντο έχουν πάρει το νερό », λέει ο Guillermo Toledo, ο οποίος ως διευθυντής του Agua Potable Rural (APR) για την περιοχή La Viña είναι υπεύθυνος για τη διανομή νερού σε 840 νοικοκυριά.
Αρχίζοντας στις αρχές της δεκαετίας του 1990, η επαρχία Petorca υπέστη μια αλλαγή. Η περιοχή μεταμορφώθηκε από ένα τόπο όπου καλλιέργειες όπως το φασόλι, το καλαμπόκι και οι πατάτες καλλιεργήθηκαν για την χιλιανή αγορά σε μία που αγορά που κυριάρχησαν οι φυτείες φρούτων που προορίζονταν για εξαγωγή στο εξωτερικό. Μεταξύ του 1997 και του 2002, η καλλιεργούμενη έκταση από οπωροφόρα δέντρα υπερδιπλασιάστηκε στην επαρχία, με ιδιαίτερα κυρίαρχο το αβοκάντο.
Η Jessica Budds, ανώτερη λέκτορας γεωγραφίας και διεθνούς ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Αγγλίας, παρακολουθεί εδώ και πολλά χρόνια τη διαμάχη για το νερό στην Petorca και έχει δημοσιεύσει αρκετά άρθρα σχετικά με το θέμα. Λέει ότι η γη στα βουνά, η οποία είχε χρησιμοποιηθεί ως βοσκότοπος για τις αγελάδες, τα αιγοπρόβατα, αγοράστηκε σε χαμηλές τιμές από επενδυτές που την μεταμόρφωσαν σε φυτείες αβοκάντο.
Η γη στις πλαγιές ήταν φτηνή, το νερό ήταν ελεύθερο και η νέα τεχνολογία άρδευσης με σταγονίδιο διευκόλυνε τη διαδικασία μεταφοράς νερού από το επίπεδο της κοιλάδας στις πλαγιές. Η τιμή των αβοκάντο στην παγκόσμια αγορά ήταν υψηλή, γι ‘αυτό ήταν μια εξασφαλισμένη οικονομική επιτυχία
Jessica Budds, Ανώτερος καθηγητής Γεωλογίας και Διεθνούς Ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Αγγλίας
Ένας από τους λόγους για την υψηλή τιμή στην παγκόσμια αγορά ήταν ότι η παγκόσμια ζήτηση για αβοκάντο είχε αρχίσει να αυξάνεται έντονα ξεκινώντας από τη δεκαετία του 1990, όταν έγινε δημοφιλής η κατανάλωση φρούτων πλούσιων σε βιταμίνες.
Το νερό διαχωρίζεται απ την γή
Στη Χιλή, τα δικαιώματα νερού είναι ξεχωριστά από τα δικαιώματα επί της γης. Έτσι, παρόλο που οι επενδυτές στην επαρχία Petorca αγόρασαν ξηρά εδάφη σε λόφους ακατάλληλους για καλλιέργεια αβοκάντο, θα μπορούσαν να δημιουργήσουν φυτείες αβοκάντο επειδή είχαν δικαιώματα για τα δικαιώματα νερού ή δικαιώματα που μπορούσαν να διεκδικήσουν.
Το 1981, το νερό στη Χιλή ιδιωτικοποιήθηκε από τη στρατιωτική δικτατορία του Πινοσέτ. Αυτό υποστηρίχθηκε από μια ομάδα χιλιανών οικονομολόγων γνωστών ως “Chicago Boys”, επειδή είχαν σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο υπό τον Milton Friedman, οικονομολόγο διάσημο για την αγάπη του στην ελεύθερη αγορά.
Σε αντίθεση με τη Χιλή, η Δανική αγορά νερού είναι αυστηρά ρυθμισμένη. Οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας έχουν υποχρέωση παροχής δημόσιας υπηρεσίας και πρέπει να παρέχουν νερό στους πολίτες.
Εάν ένα δανικό αγρόκτημα θέλει να χρησιμοποιήσει υπόγεια ύδατα για να ποτίσει τα χωράφια του, ο γεωργός πρέπει να ζητήσει άδεια από τις αρχές και η άδεια χορηγείται εντός περιορισμένου χρονικού πλαισίου.
Στη Χιλή, ωστόσο, τα δικαιώματα του νερού προστατεύονται πλήρως ως δικαιώματα ιδιοκτησίας σύμφωνα με το σύνταγμα του 1981 και τον κώδικα νερού.
Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι τα δικαιώματα ύδρευσης, από τη στιγμή που είναι καταχωρημένα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για απεριόριστο χρονικό διάστημα και μπορούν ακόμη να μεταπωληθούν.
Η χιλιανή αρχή για το νερό, που ονομάζεται Dirección General de Aguas (DGA), διανέμει τα δικαιώματα ύδατος σε βάση προτεραιότητας. Αυτό σημαίνει ότι όσο υπάρχει επαρκής ποσότητα νερού, η DGA διανέμει τα δικαιώματα ύδρευσης με τη σειρά με την οποία ζητούνται.
Τα δικαιώματα νερού είναι ανεξάρτητα από τα δικαιώματα επί της γης και χορηγούνται δωρεάν.
Σήμερα, η DGA δεν διαθέτει πλέον δικαιώματα για τα ύδατα στην επαρχία Petorca, αφού δεν υπάρχει πλέον διαθέσιμο νερό.
Οι ιδιώτες και οι επιχειρήσεις που έλαβαν δωρεάν δικαιώματα νερού μπορούν, ωστόσο, να μεταπωλήσουν τα δικαιώματά τους σε οποιαδήποτε τιμή τους συμφέρει
Σύμφωνα με τον Hugo Diaz, πρόεδρο της τοπικής ομάδας συμφερόντων MODATIMA, η οποία προσπαθεί να εξασφαλίσει την πρόσβαση των κατοίκων στο νερό, η σημερινή τιμή αγοράς για το δικαίωμα εξαγωγής ενός λίτρου νερού ανά δευτερόλεπτο στην επαρχία Petorca είναι περίπου 10.000.000 pesos (περίπου US $ 14.500). Αυτό είναι περίπου η ποσότητα νερού που απαιτείται για την υποστήριξη ενός εκταρίου αβοκάντο.
Η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει τα προβλήματα
Ακόμα και πριν οι φυτείες του αβοκάντο εμφανιστούν , οι υδάτινοι πόροι στην επαρχία Petorca ήταν περιορισμένοι και υπήρχαν κίνδυνοι να γίνουν σπάνιοι.
Οι στενές κοιλάδες των ποταμών La Ligua και Petorca είχαν υποστεί πάντα περιοδικές ξηρασίες που έπληξαν την περιοχή περίπου κάθε επτά χρόνια.
Σε αντίθεση με πολλά άλλα ποτάμια στη Χιλή, αυτά τα δύο ποτάμια δεν ανεβαίνουν στα ψηλά βουνά των Άνδεων, αλλά στις χαμηλότερες κορυφές. Ως εκ τούτου, το λιώσιμο του χιονιού δεν τροφοδοτεί αυτά τα ποτάμια καθ ‘όλη τη διάρκεια του χρόνου, όπως κάνει για τα ποτάμια που προέρχονται από υψηλότερα υψόμετρα.
Επιπλέον, η κλιματική αλλαγή έχει επιδεινώσει τα τελευταία χρόνια τις συνθήκες ξηρασίας στην Petorca, επειδή έχει προκαλέσει βροχόπτωση στις Άνδεις αντί για χιόνι, γεγονός που εμποδίζει μια σταθερή προσφορά χιονιού ικανή να τροφοδοτήσει τα ποτάμια
Εκτός από την έλλειψη βροχοπτώσεων, το ζεστό κλίμα και οι σταθερές θερμοκρασίες της επαρχίας Petorca είναι ιδανικές για την καλλιέργεια αβοκάντο.
“Η επαρχία Petorca έγινε ο σημαντικότερος και κυρίαρχος χώρος της Χιλής για την παραγωγή και την εξαγωγή αβοκάντο”, εξηγεί ο Rodrigo Sánchez Villalobos, δήμαρχος της La Ligua, μιας από τις μεγαλύτερες πόλεις της Petorca.
Όταν έφθασαν οι φυτείες αβοκάντο, ξεκίνησε μια μάχη πάνω από τους λιγοστούς υδάτινους πόρους της περιοχής. Τα δικαιώματα επί των επιφανειακών νερών από τα ποτάμια της επαρχίας Petorca είχαν διατεθεί πλήρως από τη δεκαετία του ’80. Αλλά τα δικαιώματα για τα υπόγεια ύδατα εξακολουθούσαν να είναι διαθέσιμα και χρησιμοποιήθηκαν για να μετασχηματίσουν τα βοσκοτόπια σε φυτείες αβοκάντο, καθώς πολλά νέα πηγάδια είχαν ήδη προετοιμαστεί.
Αρχίζοντας από το 1994, οι αιτήσεις για δικαιώματα υπογείων υδάτων στην επαρχία Petorca αυξήθηκαν τόσο δραματικά ώστε η DGA, αρμόδια για τις χερσαίες αρχές της Χιλής, δήλωσε ότι ο υδροφόρος ορίζοντας Petorca ήταν “απαγορευμένος χώρος” το 1997 και ο υδροφορέας La Ligua έλαβε τον ίδιο χαρακτηρισμό το 2004. Αυτό σήμαινε ότι η αρχή για το νερό σταμάτησε να διαθέτει πρόσθετα μόνιμα δικαιώματα για τα ύδατα.
“Αυτά τα δύο ποτάμια είναι από καιρό άδεια”, λέει ο Sánchez Villalobos.
Ωστόσο, η DGA εξακολούθησε να χορηγεί προσωρινά δικαιώματα για τα ύδατα στα υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα , και οι δημοσιογράφοι που διενήργησαν έρευνες στο CIPER της Χιλής μπόρεσαν να τεκμηριώσουν αυτό το γεγονός.
“Τα προσωρινά δικαιώματα διατέθηκαν παράλληλα με τον περιορισμό το 2004, όπως το επιτρέπει ο κώδικας νερού και ακυρώθηκαν το 2014, επειδή εντοπίστηκαν αρνητικές επιπτώσεις στον υδροφόρο ορίζοντα”, λέει η Jessica Budds.
Ο Dan watch παρουσίασε την κριτική αυτή στη DGA, η οποία απάντησε γραπτώς ότι ο συνδυασμός των συστημικών αδυναμιών και των αλληλοεπικαλυπτόμενων δικαιοδοσιών φταίει για τη συνεχή κατανομή δικαιωμάτων νερού “χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της DGA”. Η DGA αρνείται να χορηγήσει προσωρινά δικαιώματα ύδρευσης από τον υδροφόρο ορίζοντα Petorca το χρονικό σημείο που δηλώθηκε ως “ζώνη περιορισμού”.
Άνιση πρόσβαση στο νερό
Σήμερα, οι δρόμοι στην επαρχία Petorca είναι επενδεδυμένοι με εγκαταλελειμμένες φυτείες και σειρά μετά από σειρές κατεστραμμένων αβοκάντο. Το μόνο που έχει απομείνει είναι τα κομμένα άσπρα κούτσουρα που είναι διατεταγμένα ως επιτύμβιες πλάκες σε ένα νεκροταφείο.
“Τα άσπρα δόντια δεν είναι νεκρά, αλλά αδρανή. Το δέντρο είναι κομμένο ακριβώς πίσω στο στέλεχος, και είναι βαμμένο λευκό για να αντικατοπτρίζει τον ήλιο και να μην αναφλέγεται. Η ιδέα είναι να αφήσουμε τα δέντρα αδρανή, επιβιώνοντας μόνο από τις χειμερινές βροχοπτώσεις, έτσι ώστε αν το νερό επιστρέψει στο μέλλον, να μπορούν να αραιωθούν ξανά και να ξαναβλαστήσουν. Θα πρέπει να παράγουν καρπούς και πάλι μετά από περίπου τρία χρόνια », εξηγεί η Jessica Budds.
“Πολλά μικρά αγροκτήματα αβοκάντο κατέληξαν στην δημοπρασία επειδή τα χρέη τους μεγάλωσαν πολύ”, λέει ο τοπικός αγρότης αβοκάντο Ricardo Sangüesa, ο οποίος είναι ιδιοκτήτης μιας μεσαίου μεγέθους φυτείας που έχει επιβιώσει μέχρι τώρα.
Ο δήμαρχος La Ligua Rodrigo Sánchez Villalobos λέει ότι η παραγωγή αβοκάντο στην περιοχή έχει πέσει πάνω από 50% από το 2004. Αυτό έχει προκαλέσει αύξηση της ανεργίας και πολλοί έπρεπε να πουλήσουν τη γη τους και να μετακινηθούν σε γύρω πόλεις για να βρουν εργασία σε ορυχεία και άλλους τομείς.
“Οι μικροί παραγωγοί χτυπήθηκαν σκληρότερα. Είναι πολύ πιο εύκολο για τους μεγάλους παραγωγούς αβοκάντο να έχουν πρόσβαση στο νερό “, λέει ο Sánchez Villalobos. Σύμφωνα με τον ίδιο, υπάρχει επείγουσα ανάγκη να αλλάξει ο κώδικας νερού της Χιλής.
Το κύριο πρόβλημα είναι ο κώδικας των υδάτων από την εποχή του Pinochet, ο οποίος ιδιωτικοποίησε το νερό και το κατέστησε εμπόρευμα. Ένας αγρότης χωρίς νερό δεν μπορεί να πάρει τίποτα από τη γη του Rodrigo Sánchez Villalobos, Δήμαρχος La Ligua
Στη γειτονική πόλη Petorca, ο δήμαρχος Gustavo Valdenegro θα ήθελε επίσης να δει τον κώδικα του νερού να αλλάξει για να επανεθνικοποιήσει το νερό της Χιλής.
“Ελπίζουμε να αλλάξουμε τον κώδικα νερού έτσι ώστε το δικαίωμα στο νερό να μην διαχωρίζεται πλέον από το δικαίωμα στη γη. Αυτή είναι η μόνη ελπίδα του αγρότη για επιβίωση “, λέει.
Οι μεταρρυθμίσεις απαιτούν συνταγματική τροποποίηση
Κοινωνικά κινήματα όπως το MODATIMA έχουν αγωνιστεί εδώ και χρόνια για να αλλάξουν τον κώδικα νερού της Χιλής. Έχουν πραγματοποιήσει διαδηλώσεις και προσπάθησαν να πείσουν την κυβέρνηση να αλλάξει τον νόμο. Μέχρι στιγμής, όμως, οι προσπάθειές τους δεν έφεραν πολλά οφέλη.
Το νερό στη Χιλή ιδιωτικοποιείται
Ο κώδικας νερού της Χιλής αντικατοπτρίζει την ταραγμένη ιστορία της χώρας στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα. Ο πρώτος κώδικας υδάτων της Χιλής, ο οποίος ψηφίστηκε το 1951, συνδύασε ιδιωτικά δικαιώματα νερού με ισχυρούς εθνικούς κανονισμούς.
Το 1967, ο κώδικας του νερού άλλαξε ως μέρος των γεωργικών μεταρρυθμίσεων της δεκαετίας του 1960, κατά τη διάρκεια των οποίων μεγάλα τμήματα της γεωργικής γης της Χιλής απαλλοτριώθηκαν και αναδιανέμονται.
Ο στόχος της μεταρρύθμισης ήταν να αυξηθεί ο αριθμός των μικρών εκμεταλλεύσεων και να εκσυγχρονιστεί η γεωργία. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτό, ο κώδικας για το νερό αντανακλούσε τον κεντρικό κυβερνητικό σχεδιασμό και τα ιδιωτικά δικαιώματα νερού μετατράπηκαν σε περιορισμένες παραχωρήσεις.
Μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα κατά του σοσιαλιστή προέδρου Σαλβαδόρ Αλιέντε το 1973, η δικτατορία του Πινοσέτ μετέτρεψε το οικονομικό σύστημα της Χιλής σε μοντέλο ελεύθερης αγοράς. Το νέο σύνταγμα του 1980 χαρακτήρισε τα δικαιώματα του νερού ως ιδιωτική ιδιοκτησία. Το 1981, ο Pinochet εισήγαγε έναν νέο κώδικα νερού που εξασθένησε περαιτέρω τον ρόλο του κράτους στην κατανομή των υδάτινων πόρων της χώρας.
Με τον κώδικα υδροδότησης του 1981, ο Pinochet καθιέρωσε ένα σύστημα στο οποίο τα δικαιώματα νερού μπορούν να αγοραστούν, να πωληθούν και να χρησιμοποιηθούν χωρίς περιορισμούς για το τι χρησιμοποιούνται. Η μόνη απαίτηση ήταν να μην χρησιμοποιηθεί περισσότερο νερό από αυτό που είχε διατεθεί.
Οι ιδιώτες και οι επιχειρήσεις μπορούν να αποκτήσουν δικαιώματα νερού με δύο τρόπους. Μπορούν να υποβάλουν αίτηση στην αρμόδια για το νερό αρχή, που ονομάζεται Dirección General de Aguas (DGA). Η DGA δεν μπορεί να αρνηθεί να χορηγήσει δικαιώματα για τα ύδατα όσο διατίθεται νερό και τα δικαιώματα αυτά διατίθενται δωρεάν.
Η μόνη περίπτωση κατά την οποία πρέπει να καταβληθούν τα δικαιώματα που χορηγούνται από την αρμόδια για το νερό αρχή είναι όταν υποβάλλονται ταυτόχρονες αιτήσεις.
Στην περίπτωση αυτή, διεξάγεται δημοπρασία και τα δικαιώματα πωλούνται στον πλειοδότη. Ο άλλος τρόπος απόκτησης δικαιωμάτων νερού είναι η αγορά τους στην ανοικτή αγορά.
Δεδομένου ότι τα περισσότερα δικαιώματα για τα ύδατα διατέθηκαν στη δεκαετία του 1990, τα άτομα και οι επιχειρήσεις που επιθυμούν να αποκτήσουν δικαιώματα νερού σήμερα πρέπει συνήθως να τα αγοράζουν στην ελεύθερη αγορά.
Στην Αυστραλία και σε ορισμένα κράτη στην Αμερικανική Δύση, υπάρχει επίσης ένα είδος αγοράς στην οποία διαπραγματεύονται δικαιώματα νερού. Ο χιλιανός κώδικας ύδατος, ωστόσο, θεωρείται ένα παράδειγμα βιβλίου της πολιτικής της ελεύθερης αγοράς.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, η Παγκόσμια Τράπεζα ήταν ισχυρός υποστηρικτής του χιλιανού μοντέλου δικαιωμάτων για τα ύδατα.
Μετά τον εκδημοκρατισμό της Χιλής το 1990, οι χιλιανοί πολιτικοί ήθελαν να μεταρρυθμίσουν τον κώδικα υδροδότησης του 1981, αλλά όταν η μεταρρύθμιση τέθηκε τελικά σε ισχύ το 2005, περιείχε λίγες πραγματικές αλλαγές.
Μια σημαντική διαφορά είναι ότι οι ιδιοκτήτες των αχρησιμοποίητων δικαιωμάτων για το νερό πρέπει τώρα να πληρώσουν πρόστιμο, προκειμένου να αποθαρρύνουν την υπερσυγκέντρωση των δικαιωμάτων του νερού.
Επιπλέον, θεσπίστηκαν ορισμένες πρωτοβουλίες προκειμένου να καταστεί πιο διαφανής η χορήγηση δικαιωμάτων για το νερό. Ωστόσο, η μεταρρύθμιση δεν άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο κατανέμονται και διακινούνται δικαιώματα διανομής νερού στη Χιλή. Μια νέα μεταρρύθμιση του κώδικα υδάτων της χώρας συζητείται τώρα.
“Έχουν καταβληθεί προσπάθειες για τη μεταρρύθμιση του κώδικα των υδάτων με την πάροδο των ετών, αλλά όχι με μεγάλη επιτυχία. Το 2005, υπήρξε μια ελάχιστη μεταρρύθμιση του κώδικα των υδάτων μετά από μακρές πολιτικές διαπραγματεύσεις.
Στο τέλος, αυτό που εγκρίθηκε ήταν πολύ περιορισμένο “, λέει ο Carl Bauer, αναπληρωτής καθηγητής στη Σχολή Γεωγραφίας και Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου της Αριζόνα.
“Από τότε, οι συγκρούσεις νερού στη Χιλή έχουν γίνει όλο και πιο έντονες καθώς το νερό γίνεται ολοένα και πιο σπάνιο”.
Σύμφωνα με τον Matias Guiloff, δικηγόρο για τα ανθρώπινα δικαιώματα και καθηγητής στο Universidad Diego Portales στο Σαντιάγκο, μια συνολική αλλαγή στον κώδικα του νερού θα απαιτήσει τροποποίηση του συντάγματος της χώρας.
“Στη Χιλή, μπορεί να είναι πολύ, πολύ δύσκολο να αλλάξουμε νόμους που μπορεί να έχουν μεγάλο αντίκτυπο στην οικονομία της χώρας εάν προστατεύονται στο σύνταγμα.
Οι υπέρμαχοι πρέπει να εγκρίνουν μεταρρυθμίσεις στα πιο σημαντικά ζητήματα και τα σχέδια τροπολογιών μπορούν να αμφισβητηθούν στο συνταγματικό δικαστήριο ακόμα και όταν συζητούνται στο νομοθετικό σώμα. Έτσι, υπάρχουν πολλές δυνατότητες βέτο στο παιχνίδι “, λέει ο Guiloff, ο οποίος πιστεύει ότι η πιθανότητα μιας ολοκληρωμένης μεταρρύθμισης του κώδικα νερού της Χιλής είναι απομακρυσμένη.
Οι ειδικοί επικρίνουν τη διοίκηση της αρμόδιας για το νερό υπηρεσίας
Σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο, οι αρχές έχουν περιορισμένο πεδίο μόνο για να ρυθμίσουν ποιος έχει πρόσβαση στους πεπερασμένους υδάτινους πόρους της Χιλής, λέει ο Carl Bauer.
“Το κυριότερο πρόβλημα είναι ότι η κυβέρνηση έχει παραδώσει όλα τα δικαιώματα νερού σε ανθρώπους που κάνουν τώρα ότι θέλουν μαζί τους. Ο κώδικας των υδάτων θα πρέπει να μεταρρυθμιστεί, ώστε τα δικαιώματα για το νερό να εξαρτώνται περισσότερο από κριτήρια όπως η κοινωνική ωφέλεια ή το δημόσιο συμφέρον », λέει.
Σύμφωνα με τον Matias Guiloff, οι χιλιανές αρχές δεν αξιοποίησαν επαρκώς τις δυνατότητες που διαθέτουν βάσει του ισχύοντος νόμου για τη διαχείριση των περιορισμένων υδάτινων πόρων της χώρας.
“Πριν από είκοσι χρόνια, όταν εμφανίστηκαν στην περιοχή οι πρώτες ενδείξεις για το πρόβλημα της λειψυδρίας, η αρχή δεν το αντιμετώπισε καλά”, λέει.
Αντί να δηλώσει την Petorca απαγορευμένη ζώνη , η οποία θα σήμαινε ότι δεν θα μπορούσαν να χορηγηθούν περαιτέρω δικαιώματα νερού στην περιοχή, οι αρχές την κήρυξαν περιορισμένη ζώνη. Στην τελευταία περίπτωση, μπορούν να διατεθούν προσωρινά δικαιώματα για το νερό, αλλά όχι τα μόνιμα δικαιώματα για το νερό.
“Οι αρχές εξακολουθούσαν να χορηγούν περισσότερα δικαιώματα στην Petorca, παρόλο που τα σημεία έδειχναν ότι δεν ήταν σωστό να το κάνουν”, λέει ο Guiloff.
Το 2013, όταν η Petorca γνώρισε μια άνευ προηγουμένου ξηρασία, ο τοπικός πληθυσμός ξέμενε από πόσιμο νερό και κάποιοι έπρεπε να σκάψουν τρύπες στις αυλές τους για να τις χρησιμοποιήσουν ως τουαλέτες, καθώς δεν υπήρχε νερό για να ξεπλύνουν τις τουαλέτες. Οι αρχές δήλωσαν την Petorca ζώνη ξηρασίας (zona de escasez) και απέσυραν τα προσωρινά δικαιώματα υδατοκαλλιέργειας που χορηγήθηκαν.
Ωστόσο, είναι ένα πράγμα να αποσυρθούν τα δικαιώματα νερού στα χαρτιά και ένα άλλο πράγμα που πρέπει να γίνει στην πράξη, λέει η Jessica Budds, ανώτερη λέκτορας γεωγραφίας και διεθνούς ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Αγγλίας.
“Εκείνοι που είχαν λάβει προσωρινά δικαιώματα νερού εξακολουθούν να έχουν τα πηγάδια τους, από τα οποία αντλούν νερό. Οι κυβερνητικοί επιθεωρητές πρέπει να έρθουν και να κλείσουν τα πηγάδια των ανθρώπων για να σταματήσουν να χρησιμοποιούν το νερό », λέει.
Άδεια ποτάμια και σωροί από κομμένα δέντρα αβοκάντο
Σήμερα, τα ζώα του γείτονα βόσκουν στο χωράφι όπου κάποτε στέκονταν τα δέντρα αβοκάντο του Ramiro Brantt. Αντί των ποταμών γεμάτων με νερό, στεγνές κοίτες ποταμών που κόπηκαν από το τοπίο δημιουργώντας ουλές από χαλίκι και άμμο.
Όταν τα συρρικνωμένα αβοκάντο άρχισαν να πέφτουν, άγουρα , από τα δέντρα, ο Brantt δεν ήξερε τι να κάνει. “Ένιωθα ότι η φύση με καταράστηκε “, λέει.
Επτά γείτονες έπρεπε επίσης να εγκαταλείψουν τις φυτείες αβοκάντο. Η οικογένεια Brantt μπορεί ακόμα να πάρει λίγο νερό από το πηγάδι τους, αλλά όχι αρκετό για να καλύψει τις καθημερινές οικιακές ανάγκες, γι ‘αυτό εξαρτώνται από τις παραδόσεις νερού που έρχονται με υδροφόρα.
“Αν επανέλθει πάλι το νερό, θα φυτέψω σπαρτά – ίσως καλαμπόκι,” λέει ο Brantt.
Το ταξίδι του αβοκάντο από τη Χιλή στα δανικά σουπερμάρκετ
Τα αβοκάντο ταξιδεύουν πολύ μακριά, πριν τα ζουλήξουν στο σούπερ μάρκετ για να δοκιμάσουν την ωριμότητα τους. Τα αβοκάντο της Χιλής που τρώμε στη Δανία έχουν συχνά συλλεχθεί μήνες πριν και συνήθως κάνουν μια παράκαμψη στην Ολλανδία πρώτα.
Η συγκομιδή των αβοκάντο της Χιλής αρχίζει τον Αύγουστο. Αυτό σημαίνει ότι τα αβοκάντο της Χιλής εμφανίζονται στα σουπερμάρκετ της Δανίας μεταξύ Σεπτεμβρίου και Απριλίου.
Τα περισσότερα προέρχονται από την κεντρική Χιλή, κοντά στις πόλεις Santiago και Valparaíso. Στις φυτείες που βρίσκονται πλησίον των ποταμών, τα αβοκάντο αναπτύσσονται σε δέντρα ύψους 4 έως 5 μέτρων. Μαζεύονται με το χέρι με σκάλες ή με ένα εργαλείο που ονομάζεται “gancho”, το οποίο είναι σαν μια τσάντα σε μια μακρά λαβή με μικρή συρμάτινη γκιλοτίνα συνδεδεμένη: κόβει το στέλεχος μέχρι να πέσει το αβοκάντο στην τσάντα.
Από τις φυτείες, τα αβοκάντο μεταφέρονται με φορτηγό σε αποθήκες όπου ζυγίζονται, πλένονται και ταξινομούνται ανάλογα με το μέγεθος. Για να προετοιμαστούν για το μακρύ ταξίδι στην Ευρώπη, ψύχονται στους περίπου 4-8 ° C σε θαλάμους ψύξης. αυτό τα εμποδίζει να ωριμάσουν πολύ νωρίς. Συχνά, οι αποθήκες ανήκουν σε εταιρείες εξαγωγής που διαπραγματεύονται τις τιμές με τους ευρωπαίους εισαγωγείς πριν από την αποβίβαση των αβοκάντο στα λιμάνια Valparaíso ή San Antonio.
Κατά τη διάρκεια της θαλάσσιας διαδρομής , η οποία διαρκεί περίπου τρεις εβδομάδες, ο καρπός αποθηκεύεται σε δοχεία ψύξης σε ελεγχόμενη ατμόσφαιρα, στην οποία μειώνεται το επίπεδο οξυγόνου και αυξάνεται το επίπεδο διοξειδίου του άνθρακα. Αυτό βοηθάει να παραμείνει φρέσκο περισσότερο.
Τα περισσότερα αβοκάντο της Χιλής που πωλούνται στη Δανία φθάνουν πρώτα στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας, όπου υφίστανται τεχνητή διαδικασία ωρίμανσης. Τα αβοκάντο τοποθετούνται σε επονομαζόμενους θαλάμους ωρίμανσης, όπου φυλάσσονται για 7-14 ημέρες σε θερμοκρασία μεταξύ 16-20 ° C.
Μετά τη διαδικασία ωρίμανσης, τα αβοκάντο είναι έτοιμα να μεταφερθούν με φορτηγό στη Δανία, όπου πωλούνται ως “έτοιμα για κατανάλωση” αβοκάντο σε σουπερμάρκετ.
Τα σουπερμάρκετ της Δανίας αγοράζουν αβοκάντο της Χιλής με διαφορετικούς τρόπους. Η Danmark Supermarked (η οποία κατέχει τις Netto, Føtex και Bilka), η Rema 1000 και η Aldi έχουν συμβάσεις με ευρωπαίους εισαγωγείς, κυρίως από την Ολλανδία.
Άλλες αλυσίδες αγοράζουν μερικές φορές αβοκάντο απευθείας από εξαγωγείς της Χιλής. Η Coop (η οποία είναι ιδιοκτήτρια των εταιρειών Fakta, Irma, SuperBrugsen και Kvickly), για παράδειγμα, συνηθίζει να αγοράζει αβοκάντο απευθείας από δύο εξαγωγείς της Χιλής, και η Lidl λέει ότι χρησιμοποιεί και τους δύο χονδρεμπόρους και αγοράζει απευθείας από τους παραγωγούς της Χιλής.
Ο χρόνος που χρειάζεται για να μεταφέρετε τα αβοκάντο από τη Χιλή και να τα βάζετε στη διαδικασία ωρίμανσης στην Ευρώπη σημαίνει ότι τα αβοκάντο που αγοράζετε στο σούπερ μάρκετ μπορεί να έχουν περάσει μέχρι δύο μήνες από τότε που συλλέχθηκαν στην φυτεία αβοκάντο στη Χιλή.
Τα σουπερμάρκετ σκοπεύουν να αλλάξουν πολιτικές αγοράς
Τα αβοκάντο στα δανικά σούπερ μάρκετ μπορεί να έχουν πάρει νερό από συνηθισμένους Χιλιανούς με τρόπο που παραβιάζει το ανθρώπινο δικαίωμα τους στο νερό.
Ορισμένα σούπερ μάρκετ δεν γνώριζαν το πρόβλημα πριν από την έρευνα της Danwatch, αλλά τώρα λένε ότι θα αλλάξουν τις πολιτικές αγοράς για τα αβοκάντο.
Γνωστές αλυσίδες σούπερ μάρκετ στη Δανία πωλούν αβοκάντο από την επαρχία Petorca της Χιλής, όπου οι φυτείες αβοκάντο συνέβαλαν στην εξάντληση των υδάτινων πόρων της περιοχής. Αφού οι φυτείες αβοκάντο μετακινήθηκαν στην Πετόρκα, τα ποτάμια αποξηράνθηκαν και οι ντόπιοι έγιναν εξαρτημένοι από τις παραδόσεις του πόσιμου νερού με φορτηγό.
Λόγω της φύσης του κώδικα υδάτων της Χιλής, είναι νόμιμο οι φυτείες να αδειάζουν τα ποτάμια. Ωστόσο, αρκετοί κατηγορήθηκαν για παράνομη εξόρυξη νερού στην περιοχή, σε άλλους έχουν επιβληθεί πρόστιμα για παραβιάσεις του κώδικα υδάτων και, σύμφωνα με εμπειρογνώμονες της Χιλής για τα ανθρώπινα δικαιώματα, έχει παραβιαστεί το ανθρώπινο δικαίωμα του νερού στον τοπικό πληθυσμό.
Η τεκμηρίωση της αλυσίδας εφοδιασμού της Danwatch δείχνει ότι οι αλυσίδες σουπερμάρκετ όπως η Dansk Supermarked, η Lidl και η Aldi πωλούν ή έχουν πουλήσει αβοκάντο από την επαρχία Petorca.
Πολλές από τις μεγαλύτερες αλυσίδες σουπερμάρκετ της Δανίας – συμπεριλαμβανομένων των Aldi, Dansk Supermarked και Coop – δεν γνώριζαν το ζήτημα της λειψυδρίας πριν από την έρευνα της Danwatch, αλλά δήλωσαν ότι τώρα θα αλλάξουν τις πολιτικές αγορών τους.
Η Aldi επεκτείνει το δίκτυο των παραγωγών
Το 2014 και το 2015, η Aldi πώλησε αβοκάντο από την επαρχία Petorca στα καταστήματά της.
«Είμαστε σε διάλογο με τον προμηθευτή μας σχετικά με αυτό το ζήτημα και συζητάμε επί του παρόντος πώς μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι δεν θα συμβάλουμε στην έλλειψη νερού στο μέλλον», γράφει ο Aldi.
Συγκεκριμένα, ο προμηθευτής της Aldi θα δώσει στο μέλλον προτεραιότητα στα προϊόντα από περιοχές που δεν υποφέρουν από έλλειψη νερού. για να το πράξουν, βρίσκονται τώρα στη διαδικασία επέκτασης του δικτύου παραγωγών τους.
Η Aldi ζήτησε επίσης από τον προμηθευτή της να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να αποφύγει την αγορά αγαθών από φυτείες που έχουν εμπλακεί σε παραβιάσεις του κώδικα υδάτων της Χιλής.
Rema: Δεν θα αγοράσει από περιοχές όπου το νερό είναι σπάνιο
Η Rema 1000 ήταν η μόνη από τις έξι αλυσίδες που ερευνήσαμε που παραδέχθηκε ότι ήδη γνωρίζει το πρόβλημα της λειψυδρίας στο Petorca. Η Rema 1000 αγοράζει τα περισσότερα χιλιανά αβοκάντο του από τους χονδρέμπορους Nordic Fruit και Pride της Φύσης.
“Στη δουλειά μας τα τελευταία χρόνια με το Nordic Fruit και την Nature’s Pride, έχουμε δώσει προτεραιότητα στη μοναδική χρήση προμηθευτών που βρίσκονται σε περιοχές που δεν υποφέρουν από έλλειψη νερού”, έγραψε η Rema 1000 στο Danwatch.
Μετά την έρευνα της Danwatch, η Rema 1000 αποφάσισε να θέσει τις ίδιες απαιτήσεις στους υπόλοιπους προμηθευτές αβοκάντο της Χιλής, οι οποίοι αποτελούν μόνο ένα μικρό κλάσμα των παραδόσεων της αλυσίδας.
Καμία απάντηση από τη Dagrofa
Η Dagrofa αγοράζει την πλειοψηφία των αβοκάντο που πωλεί στις αλυσίδες Spar, Many και Kiwi από τη Χιλή.
Η Dagrofa αναφέρει ότι οι προμηθευτές της πρέπει να εγγυηθούν ότι τηρούν τα ανθρώπινα δικαιώματα και τους ισχύοντες περιβαλλοντικούς κανονισμούς.
Η Danwatch ρώτησε σε τι είδους προκλήσεις δίνει ιδιαίτερη προσοχή η Dagrofa σε σχέση με την πολιτική CSR και τον κώδικα δεοντολογίας κατά την αγορά αβοκάντο από τη Χιλή.
Η αλυσίδα απάντησε: “Δεν υπάρχουν ιδιαίτερες συνθήκες για τη συγκεκριμένη χώρα σε σχέση με τις εισαγωγές από άλλες χώρες εκτός της ΕΕ.” Η Dagrofa είπε ότι αυτό συνέβαινε τόσο για τα αβοκάντο όσο και για τις άλλες κατηγορίες προϊόντων.
Όταν η Danwatch απάντησε με μια ερώτηση σχετικά με το αν η Dagrofa αγοράζει αβοκάντο από την επαρχία Petorca στη Χιλή και εάν ναι, εάν θα ήταν απαραίτητο να αναληφθεί δράση εάν τα προϊόντα της Dagrofa αποδείξουν ότι συμβάλλουν στην παραβίαση του δικαιώματος των κατοίκων να η εταιρεία απάντησε ότι δεν μπόρεσε να απαντήσει λόγω ανησυχιών για την ανταγωνιστικότητα.
Η Danmark Supermarked θα αλλάξει τις πολιτικές προμηθειών
Πριν από την έρευνα του Danwatch, η Dansk Supermarked αγνοούσε ότι η Petorca είχε κηρυχθεί από τις χιλιανές αρχές ανεπαρκής περιοχή ή ότι τα ποτάμια της περιοχής είναι πλέον εντελώς άδεια.
Ερωτηθείς για μια δήλωση σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι φυτείες αβοκάντο λαμβάνουν νερό από τους κατοίκους της Petorca, η Dansk Supermarked απάντησε: “Αυτό είναι ένα θέμα που δεν γνωρίζαμε πριν, αλλά πρέπει τώρα να εξετάσουμε και να συζητήσουμε με τους προμηθευτές μας”.
Η αλυσίδα είπε επίσης ότι θα αλλάξει τις πολιτικές προμηθειών της για αβοκάντο από την επαρχία Petorca.
Η Lidl αρνήθηκε να απαντήσει σε ερωτήσεις παράνομης εξόρυξης νερού
Η Lidl δήλωσε ότι αγοράζει χιλιανά αβοκάντο μέσω του εξαγωγέα Cabilfrut, η οποία εδρεύει στην επαρχία Petorca.
Η Lidl αρνήθηκε να απαντήσει εάν αγόρασε αβοκάντο από δύο συγκεκριμένες φυτείες που έχουν καταδικαστεί για παραβιάσεις κώδικα νερού στην επαρχία Petorca.
Ένα από τα δύο ανήκει στην οικογένεια Cerda, η οποία κατέχει επίσης το Cabilfrut, τον εξαγωγέα στον οποίο η Lidl συνεργάζεται.
Ωστόσο, ο Lidl είπε ότι ο Lidl Danmark δεν έχει αβοκάντο από την Petorca στα ράφια του αυτήν τη στιγμή, ούτε η εταιρεία έχει σχέδια να αγοράσει αβοκάντο από την επαρχία στο μέλλον.
Η Coop θέλει να ενισχύσει το δικαίωμα στο νερό
Η μόνη αλυσίδα των σούπερ μάρκετ στην έρευνα αυτή για να πει στην Danwatch ότι δεν έχει πουλήσει αβοκάντο από την επαρχία Petorca είναι η Coop.
Τα ζητήματα της κλοπής και της έλλειψης νερού στην περιοχή επομένως δεν επηρεάζουν τα αβοκάντο που πωλούνται στα καταστήματα της Coop.
Ωστόσο, η αλυσίδα πιστεύει ότι θα ήταν αναγκαίο να αναληφθεί δράση εάν αποδειχθεί ότι κάποιο από τα προϊόντα της συμβάλλει στην παραβίαση του δικαιώματος των κατοίκων στο νερό.
“Αν διαπιστώσουμε ότι οι προμηθευτές της Coop συμβάλλουν σε σοβαρές παραβιάσεις δεοντολογικών και περιβαλλοντικών ζητημάτων, τότε θα ανοίξουμε έναν διάλογο με τους προμηθευτές μας για να βρούμε πιθανές λύσεις. Εάν είναι απαραίτητο, θα τερματίσαμε την επιχειρηματική μας σχέση μέχρι να μπορέσει να αποδειχθεί ότι τα αδικήματα έχουν σταματήσει “, γράφει ο Coop.
Μετά τις έρευνες της Danwatch, η Coop ενημέρωσε τους αγοραστές και τους προμηθευτές της για το πρόβλημα της λειψυδρίας στη Petorca.
Η λειψυδρία απειλεί τη μελλοντική ασφάλεια των τροφίμων
Τέσσερα δισεκατομμύρια άνθρωποι επηρεάζονται σήμερα από τη λειψυδρία. Στο μέλλον, ακόμη περισσότεροι άνθρωποι θα πρέπει να μοιράζονται αυτούς τους περιορισμένους πόρους. Οι ειδικοί λένε ότι η έλλειψη νερού θα είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τη μελλοντική επισιτιστική ασφάλεια.
Οι ποταμοί και οι λίμνες στεγνώνουν, ενώ τα επίπεδα των υπογείων υδάτων πέφτουν. Τα δύο τρίτα του παγκόσμιου πληθυσμού επηρεάζονται ήδη από την έλλειψη νερού. Στο μέλλον, αυτά τα προβλήματα θα γίνουν πιο σοβαρά, διότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι θα πρέπει να μοιράζονται τους σπάνιους υδάτινους πόρους μας.
“Είναι ένα ανησυχητικό ζήτημα. Ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξάνεται και ταυτόχρονα, κατά κεφαλήν, είναι και η κατανάλωση νερού “, λέει ο καθηγητής Arjen Y. Hoekstra στο Πανεπιστήμιο του Twente στις Κάτω Χώρες.
Η έλλειψη νερού δεν επηρεάζει μόνο τους ανθρώπους που ζουν σε περιοχές με έλλειψη νερού. Σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), η μελλοντική λειψυδρία θα επηρεάσει επίσης την παγκόσμια παραγωγή τροφίμων και συνεπώς την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια.
Περισσότεροι άνθρωποι θα πρέπει να μοιράζονται το νερό
Σήμερα, τέσσερα δισεκατομμύρια άνθρωποι ζουν με λειψυδρία τουλάχιστον ένα μήνα ετησίως, ενώ 500 εκατομμύρια ζουν με αυτό καθ ‘όλη τη διάρκεια του χρόνου, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσίευσε η Hoekstra στο περιοδικό Science Advances.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις των Ηνωμένων Εθνών, ο παγκόσμιος πληθυσμός θα είναι 9,7 δισεκατομμύρια το 2050 και ο αυξανόμενος πληθυσμός θα εντείνει μόνο την πίεση στους παγκόσμιους πόρους.
Σε μια έκθεση του FAO «Για την Παγκόσμια Γεωργία 2030/2050», οι προβλέψεις δείχνουν ότι υπάρχει αρκετό νερό σε παγκόσμιο επίπεδο για τη διατήρηση του κόσμου το 2050, αλλά επειδή το νερό δεν είναι εξίσου διανεμημένο, ένας αυξανόμενος αριθμός χωρών θα αντιμετωπίσει αυξανόμενη λειψυδρία, αγροτικών πόρων διαβίωσης και επισιτιστικής ασφάλειας.
Ο FAO επισημαίνει τη λειψυδρία ως μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις του 21ου αιώνα και περιμένει περισσότερες αντιπαραθέσεις στο νερό στο μέλλον.
Οι συγκρούσεις ύδατος όπως αυτή στην επαρχία Petorca της Χιλής, όπου οι τοπικές κοινότητες και οι φυτείες αβοκάντο αγωνίζονται για τα δικαιώματα για τους λιγοστούς υδάτινους πόρους της περιοχής, είναι μόνο η αρχή, σύμφωνα με τους ειδικούς.
“Βλέπουμε συγκρούσεις για το νερό σε πολλά μέρη του κόσμου σήμερα, συχνά μεταξύ αγροτικών και αναπτυσσόμενων αστικών περιοχών, αλλά και στον αγροτικό τομέα”, λέει ο Peter G. McCornick, Εκτελεστικός Διευθυντής του Παγκόσμιου Ινστιτούτου Νερού για Φαγητό Daugherty στο Πανεπιστήμιο Nebraska (DWFI), και ειδικός στη λειψυδρία και την επισιτιστική ασφάλεια.
Σύμφωνα με τον McCornick, η έλλειψη νερού μπορεί να συμβάλει στην αποσταθεροποίηση ευάλωτων κοινωνιών, ακόμη και αν οι συγκρούσεις πάνω από το νερό δεν κλιμακώνονται απαραίτητα σε ένοπλη σύγκρουση μεταξύ των χωρών.
Αλλαγή των διατροφικών συνηθειών
Οι παγκόσμιοι υδάτινοι πόροι δεν απειλούνται μόνο επειδή ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξάνεται, αλλά και επειδή τα αυξανόμενα εισοδήματα σημαίνουν ότι αλλάζουμε τις καταναλωτικές μας συνήθειες και τρώμε διαφορετικά.
“Η αστικοποίηση και η αυξημένη οικονομική ανάπτυξη άλλαξαν ριζικά τη χρήση νερού μας, αυξάνοντας τις απαιτήσεις σε πόρους που είναι ήδη σπάνιοι σε πολλές περιοχές του κόσμου”, λέει ο McCornick, εξηγώντας ότι το βελτιωμένο βιοτικό επίπεδο σημαίνει ότι πολλές χώρες εισάγουν πολύ περισσότερα τρόφιμα.
Για παράδειγμα, χώρες όπως η Κίνα αντιμετωπίζουν αυξανόμενη ζήτηση για ποικίλη διατροφή, καθώς ο πληθυσμός μπορεί να αντέξει οικονομικά να αγοράσει νέα είδη τροφίμων.
Σύμφωνα με την Hoekstra, οι συνήθειες των καταναλωτών μετατοπίζονται προς μια διατροφή που απαιτεί πολύ περισσότερο νερό για παραγωγή. Δεν πιστεύει, ωστόσο, ότι είναι δυνατόν να συμπεράνουμε ότι η κατανάλωση αβοκάντο είναι πάντα προβληματική.
“Μπορεί κανείς να αναρωτηθεί εάν είναι σωστό να αγοράσει αβοκάντο από περιοχές με λίγες ποσότητες νερού στη Χιλή, για παράδειγμα”, λέει. “Δεν υπάρχει τίποτα κακό με την πραγματοποίηση κερδών από τις εξαγωγές τροφίμων, αλλά όταν η χρήση νερού πίσω από αυτό δεν είναι βιώσιμη, υπάρχει ο κίνδυνος να υπάρξουν βραχυπρόθεσμα κέρδη από μακροπρόθεσμες δαπάνες”.
Η κατανάλωση τροφίμων επηρεάζει τη λειψυδρία
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η γεωργία είναι μακράν η βιομηχανία που χρησιμοποιεί το μεγαλύτερο μέρος του νερού.
Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων FAO AQUASTAT, ο γεωργικός τομέας αντιπροσωπεύει το 70% της παγκόσμιας απόσυρσης νερού. Ως εκ τούτου, η οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών υπογραμμίζει ότι οι λύσεις όσον αφορά τη μελλοντική λειψυδρία πρέπει να περιλαμβάνουν τον γεωργικό τομέα, μεταξύ άλλων μέσω της πολιτικής διαχείρισης, της νομοθεσίας και της τεχνολογίας, η οποία θα μπορούσε να περιλαμβάνει την προώθηση της ασφαλούς επαναχρησιμοποίησης των αποστραγγιστικών και των λυμάτων για άρδευση καλλιεργειών.
Παρόλο που κάθε είδους παραγωγή τροφίμων απαιτεί νερό, η παγκόσμια οικονομία τροφίμων δεν υπολογίζει με κανένα τρόπο τα πρότυπα λειψυδρίας, σύμφωνα με την Hoekstra.
“Τα τρόφιμα παράγονται όπου είναι φθηνότερα, και αυτό συχνά συμβαίνει όταν η γη και η εργασία είναι φθηνότερες. Το νερό δεν λαμβάνεται υπόψη στην τιμή των βασικών προϊόντων, επειδή είναι γενικά δωρεάν, ακόμη και στις περιοχές με τις ελάχιστες ποσότητες νερού “, λέει. Η Hoekstra δεν πιστεύει ότι πρόκειται για βιώσιμη κατάσταση.
“Τα προϊόντα με υψηλή περιεκτικότητα σε νερό πρέπει να παράγονται σε περιοχές που είναι άφθονες σε νερό. Πάρτε τη Βόρεια Ευρώπη, η οποία είναι άφθονη σε νερό. Είναι πολύ κατάλληλο για την παραγωγή τροφίμων για τον εαυτό της και για άλλες χώρες “, λέει. Η Ευρώπη, εξηγεί η Hoekstra, είναι η περιοχή που έχει αναθέσει το μεγαλύτερο μέρος του αποτυπώματος νερού σε άλλα μέρη του κόσμου, εισάγοντας τρόφιμα που απαιτούν μεγάλες εισροές νερού.
“Δεν είναι βιώσιμη επειδή τα τρόφιμά μας παράγονται σε άλλες περιοχές του κόσμου όπου υπάρχει έλλειψη νερού. Ταυτόχρονα, βάζουμε την επισιτιστική μας ασφάλεια σε κίνδυνο “, λέει.
Οι επιχειρήσεις έχουν ευθύνη απέναντι στην κοινωνία
Σύμφωνα με τον επαγγελματικό σχολείο της Κοπεγχάγης, ο καθηγητής Andreas Rasche, ο οποίος μελετά την εταιρική κοινωνική ευθύνη, οι αγρότες, οι κυβερνήσεις, οι κατασκευαστές, οι λιανοπωλητές τροφίμων και οι τελικοί καταναλωτές έχουν να διαδραματίσουν ένα ρόλο στην αντιμετώπιση της μελλοντικής λειψυδρίας.
“Το δικαίωμα στο νερό είναι εξαιρετικά σημαντικό. Χωρίς νερό, η οικονομία μας δεν θα λειτουργούσε και πολλοί μικροκαλλιεργητές δεν θα μπορούσαν να επιβιώσουν », λέει ο Andreas Rasche.
Κατά την άποψή του, οι εταιρείες που αγοράζουν προϊόντα απευθείας από τις περιοχές όπου υπάρχει έλλειψη νερού κινδυνεύουν να συνυπάρχουν σε παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
“Εάν οι επιχειρήσεις αγοράζουν εν γνώσει τους προϊόντα που συμβάλλουν στην έλλειψη νερού σε περιφερειακό επίπεδο, είναι άμεσοι συνεργάτες στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, επειδή επωφελούνται από αυτές τις παραβιάσεις”, λέει ο Rasche.
Απειλές κατά της ζωής των ακτιβιστών που παλεύουν για το δικαίωμα στο νερό
Αμέσως μετά την έρευνα της Danwatch ο σύντροφος Rodrigo Mundaca έλαβε κλήση από απόκρυψη στο κινητό του που εν πολλής μια από τις απειλές που δέχθηκε για την συνεργασία του στη δημοσιογραφική έρευνα ήταν να του ζητούν τις σωματικές διαστάσεις του για να του ετοιμάσουν φέρετρο. Ο Rodrigo Μundaca είναι ο γραμματέας της MODATIMA που πρωτοστατεί στον αγώνα για την προώθηση του δικαιώματος στο νερό στην Χιλή.
Για όλα τα παραπάνω εμείς οφείλουμε και να αναδείξουμε το θέμα και με μια φωνή να πούμε στους συντρόφους που αντιστέκονται και δίνουν την μάχη του νερού στην Χιλή GO MODATIMA SOLIDARITY FROM GREECE, στο βίντεο οι σύντροφοι έχουν επιλέξει μια ρήση του Galeano εγώ θα επιλέξω μια ποιο επίκαιρη μιας και φαίνεται ο φόβος και η απογοήτευση να μας έχουν καταπλακώσει. Ελεγε λοιπόν ο Galeano: Κάθε άνθρωπος είναι τόσο μικρός όσο ο φόβος που αισθάνεται και τόσο μεγάλος όσο ο εχθρός που επιλέγει. Aς επιλέξουμε λοιπόν το μεγαλύτερο εχθρό που μπορούμε ο καθένας και η καθεμιά και όλοι μαζί ας ψηλώσουμε ένα πόντο όχι παραπάνω αρκεί και ένας αυτό τους φοβίζει αυτό τους τρομοκρατεί, ας τους τρομοκρατήσουμε λοιπόν.
