του Κώστα Λυμπέρη, μέλους ΔΣ Συλλόγου Επιστημονικού Προσωπικού ΕΥΔΑΠ και Γραμματείας ΣΕΚΕΣ
«Η δια βίου απασχόληση στον ίδιο τομέα είναι κάτι που μάλλον πια ανήκει στο παρελθόν. Σήμερα, οι εργαζόμενοι μπορεί να αλλάξουν όχι μόνο δουλειά, αλλά και κλάδους πολλές φορές στον εργασιακό τους βίο. Το κλασικό “δυτικό” ωράριο “9 με 5”, στην ίδια δουλειά, να παίρνει κανείς σύνταξη από την ίδια δουλειά, από αυτήν στην οποία ξεκίνησε, αυτό είναι μάλλον ξεπερασμένο»
-Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας, στις 07-05-2018, στο “digital economy forum 2018” του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πληροφορικής & Επικοινωνιών Ελλάδας (ΣΕΠΕ).
Στο θέμα του 8ωρου, ο Μητσοτάκης έχει κάποιο δίκιο;
Το πρόβλημα στη παραπάνω «μητσοτάκια» ρήση δεν είναι στη διαπίστωση περί «ξεπερασμένου 8ωρου». Είναι στο παραπέρα, σε αυτό που φοβόμαστε ότι θα ακολουθήσει.
Στο φόβο ότι η κατάργηση του 8ωρου δεν θα απελευθερώσει ελεύθερο χρόνο για τους μισθωτούς αλλά αντιθέτως θα δεσμεύσει κι άλλο χρόνο στο ευέλικτο εργασιακό μοντέλο που οραματίζεται κι ευαγγελίζεται ο Μητσοτάκης όπως και κάθε σοβαρό νεοφιλελεύθερο και ακροδεξιό «πουλέν» που παίρνει δύναμη από την επιλογή μνημονιακής υποταγής της ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ κυβέρνησης της «Αριστεράς», από την ανυπαρξία άλλης σοβαρής σύγχρονης πολιτικής πρότασης υπεράσπισης κι επιβολής των εργατικών συμφερόντων και των κοινωνικών αναγκών και από την επανεμφάνιση του ακροδεξιού φόβητρου (π.χ. επίσημη θεσμοθέτηση του 12ωρου στην Αυστρία. Βλέπε: ΥΓ2).
Επειδή η Αριστερά και το εργατικό κίνημα δεν έχουν βάλει (είτε φοβούμενοι, είτε αποδεχόμενοι κατά βάθος τη λογική της ανάπτυξης μέσω μείωση του εργατικού κόστους) ως θέμα ημερήσιας διάταξης για την κοινωνική οργάνωση του εργασιακού και εξωεργασιακού χρόνου την άμεση καθολική εφαρμογή του 6ωρου, η κατάργηση, τυπική ή/κ΄ άτυπη, του 8ωρου γίνεται από την πλευρά του 12ωρου και ενδεχομένως προσεχώς και του 14ωρου (ήλιο με ήλιο).
Και στο θέμα της ευελιξίας έχει κάποιο δίκιο ο Μητσοτάκης;
Ενώ οι επιστημονικές, τεχνολογικές δυνατότητες και η αύξηση της παραγωγικότητας δίνουν τη δυνατότητα μιας ευελιξίας στην οργάνωση της παραγωγής που θα εξυπηρετεί τους πολίτες αντί αυτή να αναζητάται σε νέα μοντέλα οργάνωσης της κοινωνίας ακόμα και αυτή η δυνατότητα «ιδιωτικοποιείται» μεταφέροντας την ευελιξία (κόστος χρηματικό και χρόνου) στον κάθε μεμονωμένο εργαζόμενο.
Ακόμα και στο θέμα της μια δουλειάς για σύνταξη έχει κάποιο δίκιο ο Μητσοτάκης;
Όταν οι σύγχρονοι εργαζόμενοι εγκλωβίζονται για περισσότερα από 40 χρόνια, έως τα βαθιά γεράματά τους στον εργασιακό Γολγοθά, μπορεί αλήθεια κάποιος να υποστηρίξει με σοβαρότητα την ισχυρή πιθανότητα να πάρει κάποιος σύνταξη από την ίδια δουλειά, σε τέτοιο βάθος χρόνου; Φυσικά όχι. Άλλωστε και από τους σημερινούς συνταξιούχους (που εργάστηκαν στην εποχή της σχετικής «εργασιακής σταθερότητας», 8ωρο, 25 ή 30 ή 35 χρόνια εργασίας για σύνταξη κλπ) ελάχιστοι πήραν σύνταξη από μια δουλειά και μόνο.
Το αίτημα για πλήρη υποχρεωτική συνταξιοδότηση στα 60 χρόνια ζωής (και όχι δουλειάς), για όλους είναι όρος, μαζί με το 6ωρο, για διεκδίκηση κι εφαρμογή της συνθήκης «ΣΤΑΘΕΡΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΛΗΡΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ» που θα προσφέρει ασφάλεια στον εργαζόμενο και στον πολίτη και θα διασφαλίζει το δικαίωμα να ζήσει ο κάθε άνθρωπος ανθρώπινα και τη δυνατότητα να πάρει σύνταξη από μια δουλειά.
6ωρο ή 12ωρο στη θέση του 8ωρου;
Το θέμα με το 8ωρο είναι ότι αυτό έχει τελειώσει. Ο κύκλος ζωής του έκλεισε.
Η εργατική «άμυνα» απέναντι στο προωθούμενο από τις δυνάμεις των ιδιωτικών συμφερόντων και των συντηρητικών ιδεών, τυπικό ή άτυπο 12ωρο, δε μπορεί να είναι η υπεράσπιση ενός 8ωρου «ζόμπι». Απαιτείται επιθετική προβολή ενός σύγχρονου απελευθερωτικού οράματος όπου και πάλι ο ελεύθερος χρόνος θα είναι μέτρο του πλούτου, της δημοκρατίας, της δημιουργίας για όλα τα μέλη της κοινωνίας.
Είτε το υπάρχον 8ωρο «ζόμπι» θα γίνει 12ωρο και 14άωρο, είτε θα γίνει 6ωρο στην προοπτική του 5ωρου, επιφέροντας αντίστοιχες αλλαγές στην κοινωνική οργάνωση (προς το κακό ή προς το καλό των εργαζομένων και της κοινωνίας).
Είτε οι μισθωτοί και η κοινωνία θα επιστρέψουν στην εργασιακή κόλαση του 19ου αιώνα είτε θα προετοιμάσουν και θα κατακτήσουν μια εποχή με περισσότερο ελεύθερο χρόνο, περισσότερα δικαιώματα και περισσότερη ευτυχία για όλους.
Στην τρέχουσα πραγματικότητα των άνεργων νέων και των εργαζομένων γηρατειών (των 30 χρόνων που κοιμούνται ή ξενιτεύονται και των 70χρόνων που δουλεύουν), να αντιτάξουμε μια σύγχρονη ρεαλιστική ουτοπία ελεύθερων ανθρώπων, που θα διαθέτουν μόνο τον αναγκαίο χρόνο ως εργασία για την ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών και όχι για διαρκή μεγιστοποίηση των κέρδους.
Οι απελευθερωτικές κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις και οι υγιείς συνδικαλιστικές δυνάμεις πρέπει να θέσουν με επιθετικό τρόπο το θέμα της μείωσης του εργασίμου χρόνου σε όλες τις παραμέτρου του και της αύξησης και αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου για όλους.
ΥΓ1: Όταν από την αρχή του 19ου αιώνα τέθηκε το αίτημα των 3 οχταώρων (8 ώρες δουλιά-8 ώρες ξεκούραση -8 ώρες ύπνος) όλος ο επίσημος και συστημικός συρφετός της εποχής μιλούσε για τους τρελούς, για την καταστροφή της οικονομίας, για το ανέφικτο και το ανυπόστατο του αιτήματος και «άλλα ωραία» σαν κι αυτά που λέει ή υπονοεί και σήμερα ο επίσημος και συστημικός συρφετός της δικής μας εποχής: θεσμοί, ΕΕ, τρόικα, ΔΝΤ, κυβέρνηση, Μητσοτάκης, υποταγμένος και διαπλεκόμενος συνδικαλισμός τύπου ΓΣΕΕ, νεοφιλελεύθεροι οικονομολόγοι, αριστεροί «ρεαλιστές», φοβικοί «υπερεπαναστάτες» που κλείνουν την επανάσταση σε όλες τις πτώσεις αλλά δε θέτουν ως επιτακτικό αίτημα διεκδίκησης, πάλης κι εφαρμογής την άμεση καθολική εφαρμογή του 6ωρου (30ωρο εβδομαδιαίως, 5 ημέρες Χ 6 ώρες) στην προοπτική του 5ωρου ( 20ωρο εβδομαδιαίως, 4 ημέρες Χ 5 ώρες).
ΥΓ2: Εγκρίθηκε ο αντεργατικός νόμος του 12ωρου στην Αυστρία
«Η ακροδεξιά κυβέρνηση της Αυστρίας υπερψήφισε το αντεργατικό νομοσχέδιο για την θέσπιση δωδεκάωρου ημερήσιας εργασίας ή εξηντάωρης εβδομαδιαίας εργασίας. Οι κυβερνώντες υποστηρίζουν πως ο «κανονικός» χρόνος εργασίας θα συνεχίσει να παραμένει στις οκτώ ώρες ημερησίως ή σαράντα ώρες την εβδομάδα και δίνεται η «δυνατότητα» στους εργαζόμενους να μπορούν να εργάζονται παραπάνω ώρες. Ωστόσο, η απόφαση αυτή αναμένεται να φέρει προ τετελεσμένου τους εργαζόμενους, που θα αναγκάζονται να υποκύπτουν στις πιέσεις των εργοδοτών. Ο νόμος θα ξεκινήσει να ισχύει από την 1η Σεπτεμβρίου. Απορρίφθηκε το αίτημα του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος που ζητούσε να διεξαχθεί δημοψήφισμα για το νομοσχέδιο».