Του Αντώνη Ξανθάκη, Πρώην Γενικού Διευθυντού της ΕΥΔΑΠ.
ΣΔΙΤ στην ΕΥΔΑΠ Παγίων. Quo Vadis?
(Το κείμενο που ακολουθεί μπορεί να ιδωθεί σαν συνέχεια προηγούμενων άρθρων μου με τίτλους: ΣΔΙΤ στην ΕΥΔΑΠ Παγίων.- Α’ ΜΕΡΟΣ και ΣΔΙΤ στην ΕΥΔΑΠ Παγίων.- Β’ ΜΕΡΟΣ που έχουν αναρτηθεί στο kentrikaimeli.blogspot.com)
Τα τελευταία τουλάχιστον τριάντα χρόνια υπάρχει ενδιαφέρον από μεγάλες Ελληνικές και ξένες Τεχνικές Εταιρείες για την ανάληψη από αυτές μέρους, η και του συνόλου, του αντικειμένου της ΕΥΔΑΠ.
Από την προ μετοχοποίησης ΕΥΔΑΠ, που εισήχθη στο Ελληνικό Χρηματιστήριο τον Δεκέμβριο του 1999, διαχωρίστηκε η λεγόμενη «ΕΥΔΑΠ Παγίων», η οποία παρέμεινε καθ´ ολοκληρίαν στην ιδιοκτησία του Ελληνικού Δημοσίου.
Η ΕΥΔΑΠ Παγίων κατέχει τους Ταμιευτήρες και τα Υδραγωγεία που χρησιμοποιούνται για την μεταφορά του νερού στην Αθήνα. Είναι το λεγόμενο Εξωτερικό Υδροδοτικό Σύστημα (ΕΥΣ).
Πριν και μετά την απόσπαση της ΕΥΔΑΠ Παγίων, χωρίς καμία διακοπή, η ΕΥΔΑΠ λειτουργούσε και εξακολουθεί να λειτουργεί τις εγκαταστάσεις αυτές, με την διαφορά ότι, μετά την σύσταση της Παγίων, η λειτουργία του ΕΥΣ της ανατίθεται από το Ελληνικό Δημόσιο μέσω ανανεούμενης Σύμβασης.
Πέρα από την λειτουργία, η ΕΥΔΑΠ έχει την ευθύνη της συντήρησης, αποκατάστασης βλαβών καθώς και έργων μικρής κλίμακας διόρθωσης δυσλειτουργιών, αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού των εγκαταστάσεων.
Με τον όρο «λειτουργία», εκτός από την ημερήσια, εννοούμε και τον στρατηγικό σχεδιασμό της λειτουργίας, που είναι ιδιαίτερα κρίσιμος για την αντιμετώπιση του κυκλικού φαινομένου της εμμένουσας ξηρασίας αλλά και για την αειφορία του συστήματος υδροδότησης.
Με το επιχειρούμενο Σ.Δ.Ι.Τ (Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα) ο Ιδιώτης θα υποκαταστήσει εξ ολοκλήρου την ΕΥΔΑΠ και επιπροσθέτως θα εισηγηθεί, θα μελετήσει και θα κατασκευάσει τα νέα έργα που θα απαιτηθούν καθώς και τις υψηλού προϋπολογισμού επεμβάσεις στα υφιστάμενα έργα. Δηλαδή θα αναλάβει και το αντικείμενο του Υπουργείου Υποδομών σε ότι αφορά την Υδροδότηση του Λεκανοπεδίου.
Με Απόφαση του Δ´ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικράτειας, που δημοσιεύθηκε στις 16/6/2020, κρίθηκε τελεσίδικα η κρατική υπόσταση των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, «προκειμένου να αποφευχθούν σημαντικές ανατιμήσεις στη χρήση του νερού αλλά και για να διασφαλισθεί η κρατική εγγύηση της ποιοτικής, ασφαλούς, συνεχούς, αδιάλειπτης και καθολικής πρόσβασης σε αυτές, αλλά και για λόγους εθνικής ασφαλείας»
Η θέση αυτή του ΣτΕ φωτογραφίζει το ΕΥΣ. Καμία άλλη δραστηριότητα της ΕΥΔΑΠ δεν προσεγγίζει καν την σημασία του ΕΥΣ στη διασφάλιση των πιο πάνω απαιτήσεων.
Πολλοί Ταμιευτήρες, μεγάλου μήκους ανοικτά Υδραγωγεία, εμμένουσες ξηρασίες, ανταγωνιστικές χρήσεις νερού, «ακριβά» νέα έργα και επεμβάσεις στα υφιστάμενα. Μια ματιά στον γεωφυσικό χάρτη της περιοχής πείθει για του λόγου το αληθές: Υδραγωγεία που διέρχονται από όλους σχεδόν τους Νομούς της Στερεάς Ελλάδας, δύσβατο φυσικό ανάγλυφο, δυο Ταμιευτήρες και η λίμνη Υλίκη μακρυά από το Λεκανοπέδιο.
Να σημειωθεί ότι σε άλλες ομοειδείς επιχειρήσεις της Ευρώπης και της Αμερικής η προσαγωγή αδιύλιστου νερού αποτελεί εντελώς δευτερεύουσα δραστηριότητα που θα μπορούσε, εν μέρει, να βασισθεί και στην ιδιωτική πρωτοβουλία. Δευτερεύουσα δραστηριότητα θα ήταν και για την ΕΥΔΑΠ αν η Αθήνα βρισκόταν κοντά σε μεγάλα σώματα νερού. Αλλά δεν βρίσκεται.
Ακόμα, η Πολιτεία πρέπει να αναμένει προσφυγή στην Δικαιοσύνη και από τους ιδιώτες μετόχους αφού, αντί της ανάπτυξης της Εταιρείας που εύλογα προσδοκούσαν, η Εταιρεία υφίσταται μεταξύ άλλων και βίαιη συρρίκνωση λόγω της απόσπασης της «καρδιάς» της Επιχείρησης.
Προσωπικά θεωρώ ότι έχουμε μπροστά μας μια περίπτωση όπου όλοι θα βγουν χαμένοι. Οι υδρευόμενοι, η Πολιτεία και η ΕΥΔΑΠ.
